Tùng Dương: Tôi luôn như con thiêu thân

.Phóng viên: Tùng Dương đánh dấu sự trở lại của mình với mùa âm nhạc cuối năm bằng cặp đôi album "Human" và live concert gồm những tác phẩm của những tên tuổi đại thụ của nền âm nhạc Việt Nam vào tháng 11-2020. Có vẻ anh không chịu nhiều ảnh hưởng từ đại dịch Covid-19, khi chuẩn bị cho mình một sự trở lại hoành tráng và "chất" nhất từ trước đến nay?

- Ca sĩ TÙNG DƯƠNG: Thật ra, tôi cũng như mọi người, không nằm ngoài việc phải đối mặt với những khó khăn của dịch bệnh. Chúng ta đến thời điểm này vẫn chưa hết bàng hoàng về những hậu quả của nó. Dịch vẫn chưa dứt và cũng có thể quay lại bất cứ lúc nào nếu chúng ta bất cẩn.

Ca sĩ Tùng Dương .Ảnh: LÊ LAI

Tuy nhiên, sống trong muôn vàn thử thách và cam go, bản năng nhạy cảm của người nghệ sĩ khi thích nghi với hoàn cảnh dịch bệnh lại được thúc đẩy sáng tạo ghê gớm. Tôi dám chắc rằng nhìn sang lĩnh vực nghệ thuật khác, hội họa chẳng hạn, các họa sĩ đã, đang và sẽ vẽ thêm nhiều tác phẩm mới trong quá trình dịch bệnh. Một ca sĩ biểu diễn như Tùng Dương cũng vậy.

Tôi coi thời gian lánh dịch là một khoảng lặng để tiếp tục được sống tĩnh, sống chậm lại, cảm nhận sâu hơn mọi góc độ của cuộc sống. Chính giai đoạn từ lúc dịch bệnh cho tới giờ là thời điểm tôi thực hiện được quá nhiều MV studio chất lượng .

Sáng tạo như sứ mệnh, là nghiệp

.Điều gì khiến anh tự tin vào những dự án tiền tỉ của mình?

- Ồ, chị đừng nói con số ra... ngại lắm. Nếu cứ nhìn thẳng vào con số, e là chẳng dám làm gì (cười). Tôi làm mọi dự án vì bản năng sáng tạo luôn thôi thúc. Hơn 15 năm qua, tôi đã cật lực ghi dấu ấn qua những sản phẩm âm nhạc của mình, với sự chỉn chu, khắt khe đến khắc nghiệt đối với chính mình. Đã quyết là làm và làm không được thất bại. Cứ thử thách mình như vậy nên thành ra giờ cũng không ngại khó khi lao vào công việc. Có lẽ ca hát và sáng tạo đã gắn với mình như một sứ mệnh, là nghiệp rồi.

Vả lại, tôi thấy các đồng nghiệp khác giờ cũng mạnh tay chi cho sản phẩm của họ đấy. Với kinh nghiệm của mình, tôi nghĩ điều quan trọng là biết cách tạo ra sản phẩm có chất lượng và đầu tư nó một cách thích đáng chứ không nằm ở số lượng hay cứ phải áp lực theo "trend". Mình cứ là chính mình với bản sắc riêng của mình không trộn lẫn.

.Là vì chính mình, nên thay vì chọn một cái tên đơn giản, thậm chí là mỹ miều dễ mang đến cảm xúc ngay lập tức cho người khác, anh lại chọn "Chạy trốn", "Li ti", "Những ô màu khối lập phương", "Độc đạo"… và bây giờ là "Human". "Human" có ý nghĩa như thế nào trên con đường âm nhạc mà Tùng Dương đang đi?

- Mỗi người có một tôn chỉ nghệ thuật, cũng như bồi đắp trường phái của mình bằng tư tưởng nghệ thuật. Những triết lý sống, nhân sinh quan với góc nhìn của riêng mình...

Từ ý tưởng nội dung tới âm nhạc, "Human" phản ánh đúng nhất những gì cá nhân tôi cảm nhận sự hiện hữu xung quanh con người. Một tiến trình phát triển, từ khi sinh ra có "Oa oa" hay "Mang thai" vạn vật của sự sống. Rồi sau đó ta phiêu bồng chinh phục và mở rộng cuộc đời tới cái đích mà ta mong muốn đạt được, cách ta đối diện và lớn lên sau những khó khăn, vấp ngã của cuộc đời. Ở album này, tôi tiếp tục cộng tác với người trẻ - nhạc sĩ Bùi Caroon và Sa Huỳnh. Phần hòa âm đầy sáng tạo, màu sắc, sự đầy đặn của các bạn trẻ... cho thấy Tùng Dương luôn đề cao sức trẻ và luôn tìm thấy nguồn năng lượng tích cực khi được làm việc với họ.

Mong mỏi vô hạn cho nghệ thuật

.Tùng Dương đã từng thành công với âm nhạc của "Bộ tứ sông Hồng", có phải vì điều này mà anh tự tin khi làm live concert với tác phẩm của những đại thụ của nền âm nhạc Việt Nam? Tự tin có phải là luôn có thừa ở Tùng Dương?

- Với "Bộ tứ sông Hồng", tôi nghĩ mình đã đủ duyên với các chú. Khi ý tưởng âm nhạc này bị dở dang bởi rất nhiều ê-kíp, tôi đã làm được khi còn đầy đủ cả 4 chú. Bây giờ, khi nhạc sĩ Phó Đức Phương không còn nữa, tôi lại càng cảm thấy mình đã thật may mắn thế nào khi được chứng kiến nụ cười mãn nguyện của cả 4 tinh hoa nhạc Việt. Họ có thể đã hài lòng vì "thằng oắt con" thế hệ khác đã làm được điều họ mong muốn. Chú Trần Tiến đứng giữa sảnh nhà hát gật đầu trầm trồ vì 4 cái cột to đùng có hình của 4 nhạc sĩ, như 4 cây đại thụ, nói "4 cái cột cao lừng lững, cái thằng này quái thật". Rồi sau đó, chú Phó Đức Phương lên ôm chầm tôi sau đêm diễn chỉ để khen "bạn mình biên tập hay quá"… Tôi nghĩ đó là điều đẹp đẽ nhất các chú đã dành cho mình và cũng thật sự là những khoảnh khắc thiêng liêng của sự ngưỡng vọng. Tại sao lại là mình mà không phải người khác được chọn? Đó thật là duyên!

Còn về sự tự tin, có thể nói bản năng thích chinh phục những tác phẩm khó và kén người nghe đã luôn nằm trong máu tôi. Nhưng quan trọng hơn cả, tôi nghĩ là ta đủ yêu thương, đủ năm tháng, đủ sự kính trọng của hậu thế để dành tôn vinh gạo cội.

.Con người ta dù có đam mê đến thế nào cũng có lúc tạm dừng để tiếp thêm năng lượng. Nhưng dường như ở Tùng Dương, năng lượng không bao giờ thiếu và ý tưởng luôn có sẵn trong đầu?

- Tôi cho rằng đây là lời động viên, khích lệ của chị dành cho mình. Tôi tự nhiên mường tượng tới 70 tuổi, mình vẫn "lồng lộn" đứng trên sân khấu biểu diễn và vẫn chưa cạn ý tưởng cho các sản phẩm âm nhạc (cười ).

Nhạc sĩ Trần Tiến nói câu rất hay, rằng ta không sợ chết, chỉ sợ không sống đủ. Đúng như thế. Nếu để đi hết những mong mỏi của mình cho nghệ thuật thì chắc không bao giờ có giới hạn. Việc bồi đắp nghe - xem - đọc đã giúp tôi không bao giờ cạn ý tưởng cho mình.

Nghệ sĩ - con người có nền tảng

.Từ khi nào anh nhận ra mình luôn muốn khám phá năng lực bản thân, để thấy mình còn nhiều hay ho và chưa bao giờ muốn dừng lại?

- Tôi luôn như con thiêu thân và đúng là đẹp nhất lúc hát (cười). Đứng trước một dự án âm nhạc, bản năng sáng tạo của tôi trỗi dậy nhưng được kiềm chế lại bởi sự tính toán cẩn thận, thấu đáo.

Tuy nhiên, thấu đáo quá thì mất đi chất của người nghệ sĩ. Nếu như bạn quá tỉnh táo, quá khôn thì bạn lại trở thành nhà doanh nghiệp kiêm nghệ sĩ lúc nào không hay. Hoặc chí ít trong bạn đã có máu kinh doanh thì tính nghệ sĩ sẽ chỉ là thứ yếu. Con người thiếu cá tính sẽ luôn chật vật để tìm ra bản ngã của chính mình hay biết mình mạnh gì, yếu gì. Còn tôi, bản năng sáng tạo luôn thôi thúc trong mình. Mình là một cá tính độc lập, không bị lẫn với ai. Tôi nghĩ nghệ sĩ đích thực phải có cá tính chứ không thể nhạt nhòa.

.Một cách chủ quan, Tùng Dương đánh giá mình ra sao?

- À, thường thì tôi ít khi hài lòng với chính mình lắm. Tuy nhiên, nếu để được chủ quan nhận xét thông qua các sản phẩm âm nhạc của mình, tôi nghĩ mình là một nghệ sĩ - một con người có nền tảng.

.Thông thường, tác phẩm sinh ra từ cùng cực khổ đau sẽ để lại dấu ấn sâu đậm nhất trong khán giả. Hoặc khi người ta đau đớn nhất, người ta sẽ khiến khán giả không bao giờ quên những giai điệu được cất lên từ ruột gan mình. Nhưng với Tùng Dương, hình như hạnh phúc làm anh thăng hoa hơn trong các dự án âm nhạc của mình?

- Tôi cũng không nằm ngoài quy luật đó đâu. Êm ả hay sóng gió đều do mình quan niệm.

Nhưng thú thật là con cái làm ta thay đổi. Gia đình cũng luôn là động lực vững chắc nhất và cũng là con mắt khắt khe nhất để luôn kỳ vọng vào mình.

.Nhìn lại những gì đã qua, những gì đang có, anh có thấy mình thật sự may mắn?

- Nếu là một người quyết liệt, bạn sẽ không màng may mắn tới với bạn bao nhiêu phần trăm. Tất cả thành công có được cũng phải từ mồ hôi, tâm sức của chính mình.

Nghệ thuật thì khắc nghiệt hơn, đòi hỏi sáng tạo chứ không chỉ tròn vai. Tôi luôn nhủ lòng mình, hãy nhìn vào những mặt khiếm khuyết nếu muốn mình chưa dừng lại.