Vì sao công nhân từ chối ký hợp đồng lao động với doanh nghiệp?

"Có công việc nào không phải đóng bảo hiểm xã hội ?"- Đó là câu hỏi được công nhân đưa lên nhiều nhất tại các hội, nhóm công nhân. Khi các doanh nghiệp liên hệ những công việc có lương ổn định, đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, có thưởng lễ, Tết… lập tức nhận được cái lắc đầu.

Một chuyên gia lao động cho biết người lao động chỉ muốn làm ở các xưởng gia công, không đóng bảo hiểm xã hội để chờ nhận trợ cấp một lần. Điều này khiến các nhà máy tuân thủ đúng luật mất người, tình trạng thiếu lao động càng tăng.

Tại chương trình Đồng hành cùng doanh nghiệp do LĐLĐ TP HCM tổ chức mới đây, bà Phùng Thị Minh Nghĩa, Phó tổng giám đốc Công ty TNHH Sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tiên (quận 6, TP HCM) phản ánh một thực trạng là các nhà máy đang thiếu lao động nhưng công nhân chỉ muốn làm thời vụ, né bảo hiểm. Doanh nghiệp làm đúng luật thì họ không vào.

Theo bà Nghĩa lý do là những lao động 30-35 tuổi đã có thời gian đóng bảo hiểm xã hội trên 10 năm và giờ muốn nhận trợ cấp một lần. 

"Những công nhân này có độ chín về nghề nhưng dễ rời đi. Trong thời gian chờ đủ năm để nhận trợ cấp một lần, họ sẽ nhận trợ cấp thất nghiệp và tìm những công ty ký hợp đồng thời vụ "né" bảo hiểm xã hội để làm việc. Thực tế hiện nay là các doanh nghiệp tuân thủ đúng luật thì mất lao động, khó tuyển được người"- bà Nghĩa nói.

Đại diện một doanh nghiệp tại TP Thủ Đức, TP HCM, cho hay ban đầu nhiều doanh nghiệp ngần ngại khi ký hợp đồng thời vụ với công nhân cũ nhưng vì quá thiếu lao động họ phải ký.

"Có một thực trạng là nhiều người lao động xin nghỉ việc rồi xin vào làm thời vụ tại chính công ty cũ. Nghỉ việc, họ hưởng trợ cấp thất nghiệp một năm, sau đó rút Bảo hiểm xã hội một lần. Trong thời gian làm thời vụ, doanh nghiệp trả tất cả chế độ qua lương. Kiểu đối phó này thực sự gây khó  cho doanh nghiệp"- đại diện doanh nghiệp nhận định.