Xe xăng và hybrid "thoát án tử" tại châu Âu

Xe chạy xăng, dầu và xe hybrid sẽ không còn bị khai tử hoàn toàn sau động thái gây chấn động ngành công nghiệp ô tô toàn cầu của châu Âu: Đề xuất điều chỉnh lộ trình giảm phát thải, ngừng lệnh cấm tuyệt đối xe động cơ đốt trong vào năm 2035. Cụ thể, thay vì yêu cầu giảm 100% lượng khí thải CO2 từ xe mới vào năm 2035, Liên minh châu Âu hạ mục tiêu xuống còn 90%.

Theo tạp chí Car and Driver, với 10% lượng phát thải còn lại, các hãng xe có thể sử dụng các công nghệ bù đắp như nhiên liệu điện tử (e-fuels) hoặc vật liệu sản xuất xanh. E-fuels còn được gọi là nhiên liệu tổng hợp trung hòa carbon vì chúng được tái chế từ chính khí CO2 có sẵn trong không khí để tạo ra xăng. Khi xe chạy và thải ra CO2, lượng khí này chỉ đơn giản là quay trở lại môi trường đúng bằng lượng đã được lấy đi trước đó, khiến tổng mức ô nhiễm bằng không.

Quyết định này không phải ngẫu nhiên mà là kết quả của một cuộc vận động hành lang quyết liệt. Đức và Ý đã gây sức ép mạnh mẽ để bảo vệ tính trung lập về công nghệ. Các nhà lãnh đạo lập luận rằng việc ép buộc chuyển sang xe điện quá nhanh đang đe dọa hàng triệu việc làm trong ngành cơ khí truyền thống.

Bên cạnh đó, sự chững lại của thị trường xe điện toàn cầu trong năm 2024-2025 cho thấy người tiêu dùng vẫn chưa sẵn sàng từ bỏ xe xăng do giá thành xe điện cao và hạ tầng trạm sạc chưa đồng bộ. Một lý do chiến lược khác đằng sau việc nới lỏng lệnh cấm là để bảo vệ các hãng xe nội địa trước sự bành trướng của các thương hiệu xe điện giá rẻ từ Trung Quốc. Bằng cách cho phép kéo dài vòng đời của xe xăng và hybrid, các hãng ô tô lớn như Volkswagen, Renault và Stellantis có thêm thời gian để tối ưu hóa chi phí và phát triển công nghệ pin cạnh tranh hơn mà không bị mất thị phần ngay lập tức.

Theo tạp chí Global Banking & Finance Review (Anh), phản ứng trước thông tin này, ngành ô tô chia làm 2 phe rõ rệt. Nhóm ủng hộ như hãng BMW, Volkswagen và Mercedes-Benz hoan nghênh sự linh hoạt này bởi họ có thể duy trì lợi nhuận để tái đầu tư vào các công nghệ tương lai một cách bền vững hơn.

Ngược lại, nhóm phản đối như Volvo, hãng đã cam kết trở thành hãng xe thuần điện vào năm 2030, bày tỏ sự thất vọng. Họ cho rằng việc thay đổi chính sách làm mất đi tính nhất quán và gây khó khăn cho các doanh nghiệp đã dồn toàn lực đầu tư vào xe điện.

Với mục tiêu mới, e-fuels trở thành "cứu tinh" cho động cơ đốt trong. EU dự kiến sẽ thiết lập một danh mục riêng cho các loại xe chạy hoàn toàn bằng e-fuels, cho phép các dòng xe thể thao hạng sang tiếp tục duy trì tiếng gầm động cơ đặc trưng mà vẫn đáp ứng tiêu chuẩn môi trường.

"Bước lùi" này của châu Âu cho thấy một cách tiếp cận thực dụng hơn: Cuộc chiến chống biến đổi khí hậu giờ đây không còn là một cuộc đua chạy nước rút thuần điện mà là một lộ trình hỗn hợp nhiều công nghệ cùng tồn tại.