Xử nặng để răn đe

Các cá nhân livetream bán hàng, kinh doanh qua các nền tảng khác như Facebook, TikTok... có nghĩa vụ trực tiếp đăng ký, kê khai và nộp thuế.

Việc chủ sàn thương mại điện tử nộp thuế thay cho chủ tài khoản sẽ giúp cơ quan thuế kiểm soát được doanh thu tính thuế. Bởi lẽ, pháp luật đã quy định chủ sàn lưu giữ thông tin giao dịch của người bán lẫn người mua hàng hóa. Từ đó, ngành thuế có thể truy cứu thông tin để tính thuế đúng và đủ nếu chủ sàn chưa chính xác trong việc kê khai và nộp thuế thay cho người khác.

Riêng hình thức kinh doanh trên các nền tảng xã hội khác (không qua sàn thương mại điện tử) vẫn còn rất nhiều cá nhân chưa tự giác đăng ký thuế, kê khai doanh thu để "né" thuế. Chiêu thức mà những người này thường sử dụng là nhờ người thân mở nhiều tài khoản ngân hàng để nhận tiền bán hàng, liên kết với các đơn vị vận chuyển nhận tiền trực tiếp từ người mua... khiến cơ quan thuế khó xác định người bán hàng và doanh thu để tính thuế.

Giải quyết tình trạng trên, ngành thuế có thể yêu cầu các nhà quản lý như Facebook, TikTok… định danh chủ tài khoản để xác định danh tính, địa chỉ, tài khoản ngân hàng… của người bán hàng. Đồng thời yêu cầu công ty vận chuyển hàng hóa cung cấp dữ liệu là tổng đơn hàng, giá trị giao hàng... để kiểm tra, đối soát xác định doanh thu.

Ví dụ, dữ liệu của công ty vận chuyển chỉ ra đã chuyển giao và nhận thanh toán 10 đơn hàng với tổng giá trị 10 triệu đồng từ ông A. Nếu ông A không kê khai doanh thu bán hàng thì cơ quan thuế có cơ sở để truy thu và xử phạt về thuế. Cơ quan thuế cần đề xuất pháp luật hóa công ty vận chuyển có trách nhiệm khấu trừ thuế đối với người bán hàng online.

Riêng việc người bán hàng online nhờ người khác mở nhiều tài khoản ngân hàng, Luật Quản lý thuế số 38 và Nghị định 126/2020/NĐ-CP cho phép cơ quan thuế yêu cầu ngân hàng thương mại cung cấp thông tin giao dịch tài khoản cá nhân khi phát hiện dấu hiệu vi phạm hoặc trong quá trình thanh tra, kiểm tra. Vì vậy, ngành thuế cần tăng cường công tác kiểm tra, phối hợp với các ngân hàng, phát hiện những tài khoản liên tục tiếp nhận số tiền nhỏ, làm việc với chủ tài khoản đó để truy vết danh tính và doanh thu người bán hàng.

Tuy vậy, trên thực tế không ít trường hợp vẫn cố tình không đăng ký thuế, kê khai doanh thu để trốn thuế. Thế nên, ngoài việc đẩy mạnh truy vết, cần kiên quyết xử lý trách nhiệm hình sự đối với người bán hàng qua mạng xã hội, đặc biệt là những người nổi tiếng có thu nhập lớn từ thương mại điện tử, trốn thuế 100 triệu đồng trở lên trong vòng 10 năm, theo quy định tại điều 200 Bộ Luật Hình sự. 

Khi đó, người dân sẽ thấm thía sự răn đe của pháp luật, tự nâng cao ý thức đăng ký, kê khai và nộp thuế. Vì đã có trường hợp chỉ bán 117 triệu đồng hàng hóa thông qua mạng xã hội, nhưng do kê khai sai và đã bị truy thu và xử phạt về thuế 800 triệu đồng.

Ngoài ra, cơ quan thuế cần tăng cường tuyên truyền người bán hàng online có doanh thu trên 100 triệu đồng/năm phải nộp thuế. 

Thy Thơ ghi