Cơ hội hàn gắn quan hệ Mỹ - Nga

Giới chức Mỹ và Nga đang chuẩn bị cho cuộc gặp sắp tới giữa Tổng thống Donald Trump và Tổng thống Vladimir Putin, dự kiến diễn ra tại bang Alaska ngày 15-8.

Hôm 12-8, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio và Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Lavrov đã điện đàm để thảo luận một số khía cạnh trong công tác chuẩn bị cho cuộc gặp. 

Bộ Ngoại giao Nga cho biết hai bên tái khẳng định cam kết bảo đảm sự kiện được tổ chức thành công. Tuyên bố của Bộ Ngoại giao Mỹ cũng nhắc đến cam kết tương tự.

Cùng ngày, Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt tiết lộ cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo Mỹ và Nga sẽ diễn ra tại TP Anchorage, bang Alaska nhưng không cho biết địa điểm cụ thể. Dù vậy, đài CNN tiết lộ địa điểm diễn ra sự kiện là Căn cứ chung Elmendorf-Richardson, căn cứ quân sự lớn nhất Alaska. Nơi này được chọn vì đáp ứng các yêu cầu về an ninh, bảo mật, hạ tầng và không gian cho hoạt động của đoàn xe hộ tống. 

Theo đài Sky News, cuộc gặp gần đây nhất giữa Tổng thống Donald Trump và Tổng thống Putin diễn ra tại TP Osaka - Nhật Bản hồi tháng 6-2019. Trong khi đó, chuyến đi đến Mỹ gần đây nhất của ông Putin là hồi tháng 9-2015. Trong chuyến đi này, nhà lãnh đạo Nga có bài phát biểu tại Đại hội đồng Liên hợp quốc và gặp Tổng thống Mỹ khi đó là ông Barack Obama.

Nội dung chính của cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ - Nga sắp tới là giải quyết cuộc xung đột ở Ukraine. Dù vậy, bà Leavitt tỏ ra hạ thấp kỳ vọng về kết quả đột phá từ cuộc gặp khi thừa nhận việc Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky vắng mặt khiến bất kỳ giải pháp thực chất nào cho cuộc xung đột khó có thể xuất hiện. 

Thay vào đó, theo bà Leavitt, Tổng thống Donald Trump kỳ vọng cuộc gặp là dịp để ông "có được hiểu biết rõ ràng và đầy đủ hơn" về cách thức chấm dứt xung đột. Ngoài ra, ông Donald Trump hy vọng trong tương lai có thể diễn ra một cuộc gặp ba bên giữa ông với lãnh đạo Nga và Ukraine để có được giải pháp chấm dứt xung đột.

Các đồng minh châu Âu của Mỹ và Ukraine đang lo ngại kịch bản ông Donald Trump có thể thúc đẩy việc trao đổi lãnh thổ để đổi lấy hòa bình. Tổng thống Zelensky đã nhiều lần bác bỏ ý tưởng này. Trong khi đó, Liên minh châu Âu nhấn mạnh cần tôn trọng "sự toàn vẹn lãnh thổ" của Ukraine và Kiev phải được tham gia tiến trình đàm phán hòa bình nhằm hướng đến một kết quả cuối cùng.

Ngoài khủng hoảng Ukraine, theo đài RT, cuộc thảo luận còn tập trung vào nội dung cải thiện quan hệ song phương. Trước thềm hội nghị, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Ryabkov cho biết Moscow xem hội nghị thượng đỉnh sắp tới là cơ hội để hàn gắn quan hệ song phương đang căng thẳng và giải quyết các bất đồng kéo dài. 

Trả lời phỏng vấn tờ Izvestia hôm 12-8, ông Ryabkov cho rằng cuộc gặp sẽ không chỉ tập trung vào việc giải quyết xung đột Ukraine mà còn bàn về quan hệ song phương đang rơi xuống mức thấp kỷ lục. Quan chức này bày tỏ hy vọng cuộc gặp sẽ tạo động lực cho việc bình thường hóa quan hệ song phương, qua đó cho phép hai bên tiến triển trong một số vấn đề. 

Theo ông Ryabkov, việc khôi phục các đường bay có thể nằm trong số những nội dung được thảo luận. Các chuyến bay chở khách trực tiếp giữa hai nước đã bị đình chỉ từ năm 2022 sau khi Mỹ áp đặt các biện pháp trừng phạt sâu rộng liên quan đến xung đột Ukraine.

Moscow cho biết họ kỳ vọng cuộc gặp thượng đỉnh Nga - Mỹ tiếp theo sẽ diễn ra tại Nga. Trợ lý Điện Kremlin Yury Ushakov vào tuần rồi cho biết ông Donald Trump đã chính thức nhận được lời mời. Trả lời giới truyền thông về vấn đề này, bà Leavitt hôm 12-8 cho biết Tổng thống Donald Trump có thể thăm Nga trong tương lai.