Công đoàn TP HCM: Trưởng thành, bản lĩnh hơn

Gần 5.000 đoàn viên, CNVC-LĐ đã được các cấp Công đoàn (CĐ) TP đại diện đòi lại hàng chục tỉ đồng tiền lương, BHXH và hỗ trợ giải quyết các quyền lợi chính đáng khi họ lâm vào bước đường cùng trong 5 năm vừa qua. Kết quả này cho thấy sự nỗ lực, kiên trì của đội ngũ cán bộ CĐ TP, là sự tin cậy của hơn 1 triệu đoàn viên, người lao động (NLĐ) với tổ chức Công đoàn TP.

Xứng danh người đại diện

Đại diện, bảo vệ là chức năng quan trọng của tổ chức CĐ. Đây cũng chính là kim chỉ nam cho mọi hoạt động của tổ chức CĐ TP. Làm thế nào để thực hiện tốt vai trò bảo vệ NLĐ chính là trăn trở của từng cán bộ CĐ, bởi trên thực tế, quy trình, thủ tục khởi kiện một vụ án lao động rất nhiêu khê. Vì vậy, để có thể đòi lại quyền lợi cho gần 5.000 công nhân (CN) là sự quyết tâm, nỗ lực bền bỉ, không ngại khổ, ngại khó của các cán bộ CĐ.

Theo bà Trần Thị Diệu Thúy, Chủ tịch LĐLĐ TP HCM, có những vụ kiện kéo dài từ năm này qua năm khác song cũng không làm nản lòng các cán bộ CĐ. Năm năm theo "hầu tòa" để đòi lại tiền lương cho NLĐ thuộc Công ty TNHH Sae Hwa Vina của các cán bộ LĐLĐ huyện Củ Chi là một minh chứng sống động, cụ thể nhất.

Cùng với việc khởi kiện ra tòa và giải quyết khi quyền lợi NLĐ bị xâm phạm, tổ chức CĐ TP còn thực hiện nhiều giải pháp để bảo đảm, nâng cao phúc lợi cho NLĐ như tư vấn, trợ giúp pháp lý; chỉ đạo các cấp CĐ chủ động tham gia với doanh nghiệp (DN) xây dựng quy chế dân chủ, nội quy, quy chế cơ quan, đơn vị, DN; phối hợp với các cơ quan chức năng kiểm tra, giám sát việc chấp hành pháp luật lao động, qua đó kịp thời nhắc nhở hoặc kiến nghị xử phạt các trường hợp cố tình vi phạm...

Một trong những giải pháp trọng tâm là nâng cao khả năng thương lượng tập thể của cán bộ CĐ. Để làm tốt công tác này, LĐLĐ TP đã sớm thành lập tổ chuyên gia về thỏa ước lao động tập thể nhằm hỗ trợ, tư vấn cho CĐ cơ sở trong quá trình đối thoại, thương lượng, ký kết thỏa ước lao động tập thể phù hợp với khả năng, điều kiện thực tế của từng đơn vị. Kết quả, đến cuối nhiệm kỳ có trên 8.000 DN ký thỏa ước lao động tập thể với những nội dung có lợi cho NLĐ như tiền lương, tiền thưởng, chế độ nâng lương, chất lượng bữa ăn giữa ca..., góp phần nâng cao đời sống NLĐ.

Sáng tạo, năng động trong chăm lo

Song song với làm tốt vai trò đại diện, trong nhiệm kỳ qua, các chương trình chăm lo cho NLĐ cũng được tổ chức CĐ TP không ngừng nâng chất lượng để đạt hiệu quả cao hơn qua từng năm, đồng thời sáng tạo thêm để hoạt động hỗ trợ đoàn viên đi vào chiều sâu thực chất.

Có thể thấy trong thực tiễn hoạt động, nhiều mô hình chăm lo hiệu quả xuất phát từ tổ chức CĐ TP đã trở thành kiểu mẫu cho hoạt động CĐ cả nước. Điển hình như chương trình "Trái tim nghĩa tình", "Tấm vé nghĩa tình", "Ngày hội gia đình CĐ"… đã đem lại cho NLĐ cơ hội sống, niềm vui đoàn tụ, chia sẻ với họ những lúc khó khăn nhất trong cuộc sống hiện nay đã lan tỏa ra nhiều tỉnh, thành cả nước.

Là một trong số hàng chục ngàn CN được tặng vé xe về quê ăn Tết trong suốt 5 năm qua, chị Trần Thị Nga (Công ty TNHH Freetrend - KCX Linh Trung 1) luôn cảm thấy biết ơn. "Không có gì hạnh phúc hơn khi được đoàn tụ nhưng vì hoàn cảnh suốt 8 năm liền vợ chồng tôi không về quê ăn Tết cùng gia đình. Cơ hội ấy đến khi chúng tôi nhận được tấm vé từ tổ chức CĐ. Tôi luôn ghi nhớ và mong rằng chương trình sẽ được duy trì để nhiều CN được hưởng trọn vẹn niềm vui sum họp" - chị Nga bày tỏ.

Bên cạnh đó, CĐ TP cũng tiên phong trong việc thực hiện chủ trương của Tổng LĐLĐ Việt Nam trong chăm lo lợi ích cho đoàn viên bằng việc chủ động ký kết hợp tác với các đối tác là DN, nhà cung cấp dịch vụ để thực hiện các chương trình ưu đãi cho đoàn viên trong "Năm vì lợi ích đoàn viên". Đó là các Công ty TNHH Gạo Kim Sáng, Công ty TNHH Quốc tế Unilever, Liên hiệp HTX Thương mại TP, Tổng Công ty Thương mại Sài Gòn (SATRA), Tổng Công ty Nông nghiệp Sài Gòn... Phương thức trên vừa góp phần cải thiện đời sống của đoàn viên, NLĐ vừa tuyên truyền, vận động NLĐ hưởng ứng cuộc vận động "Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam". Đây cũng là nét mới trong hoạt động đang được CĐ TP tập trung thực hiện.

Nâng chất đội ngũ công nhân

Quá trình hội nhập kinh tế quốc tế và cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đặt ra cho tổ chức CĐ và NLĐ nhiều thách thức, nhất là sự chuyển dịch cơ cấu việc làm sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc làm và đời sống của NLĐ.

Ông Trần Đoàn Trung, Phó Chủ tịch LĐLĐ TP, cho biết để giúp NLĐ tự tin hội nhập, 5 năm qua, tổ chức CĐ đã rất tích cực, chủ động trong công tác bồi dưỡng, nâng cao tay nghề cho NLĐ, tiêu biểu là phong trào thi đua "Lao động giỏi, lao động sáng tạo". Phong trào này đã được các cấp CĐ cụ thể hóa sát hợp với cơ quan, đơn vị, DN, phù hợp với từng đối tượng lao động, đã động viên, khuyến khích NLĐ hăng hái thi đua lao động. 9.776 đề tài, công trình nghiên cứu khoa học; 34.921 sáng kiến cải tiến kỹ thuật đã ra đời trong 5 năm qua đã tiết kiệm và làm lợi 1.671 tỉ đồng cho các đơn vị, DN. Từ thực tiễn phong trào thi đua đã có trên 4.141 cá nhân tiêu biểu được tuyên dương cấp quận, cấp TP và cả nước. Bên cạnh đó là hàng ngàn cuộc thi tay nghề được các cấp CĐ tổ chức giúp hơn 300.000 CN được nâng bậc lương, bậc thợ.

Nổi bật trong các phong trào thi đua là Giải thưởng Tôn Đức Thắng, đỉnh cao của thi đua lao động sáng tạo. Đây là giải thưởng uy tín, được sự đánh giá cao của các cấp ủy Đảng, chính quyền và DN, trong 5 năm đã có 54 kỹ sư, CN trực tiếp sản xuất vinh dự được tôn vinh. Họ là những tấm gương tiêu biểu, tạo cảm hứng, động lực phấn đấu trong đội ngũ CN, viên chức, NLĐ. Giải thưởng cao quý này trở thành bước ngoặt trong cuộc đời nhiều CN.

Điển hình như anh Phùng Bá Lực (Công ty CP Cơ khí Xây dựng Tháp Kim). Từ một CN kỹ thuật, nay anh đã vươn lên trở thành giám đốc sản xuất của công ty. Anh cho biết: "Tôi từng vinh dự nhận được giải thưởng này, nó đã tiếp thêm động lực để tôi phấn đấu. Trở thành người quản lý, điều tôi luôn muốn truyền đạt đến những người thợ trẻ là đừng làm việc theo lối mòn, hãy luôn tìm ra những cái mới trong công việc, điều đó giúp chúng ta thêm yêu công việc mình làm". 

Ông Nguyễn Đức Cường, Giám đốc sản xuất Chi nhánh Công ty TNHH Asia Garment (quận 12, TP HCM):

Làm tốt chức năng đại diện

Từng là phó chủ tịch Công đoàn (CĐ) cơ sở của một đơn vị gần 10.000 lao động nên tôi hoàn toàn chia sẻ những khó khăn của đội ngũ cán bộ bán chuyên trách. Do CĐ cơ sở còn gặp nhiều khó khăn về kinh phí hoạt động nên khó có thể tổ chức những hoạt động tại cơ sở. Điều khiến tôi trăn trở hơn cả là vị thế của đội ngũ cán bộ CĐ tại doanh nghiệp (DN). Chúng ta không thể đòi hỏi cao ở cán bộ CĐ cơ sở khi họ ở vị trí "chiếu dưới", khó có thể lên tiếng nếu quyền lợi người lao động (NLĐ) bị xâm phạm. Khi phát sinh tranh chấp lao động, chắc chắn điều họ lo lắng nhất là bị mất việc làm nếu đứng ra đấu tranh bảo vệ quyền lợi cho NLĐ.

Trong nhiệm kỳ 2018-2023, tổ chức CĐ cần ưu tiên đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phải giúp cho NLĐ hiểu được sự khác biệt khi gia nhập tổ chức CĐ thông qua các chương trình chăm lo thiết thực, gắn với lợi ích của NLĐ. Làm tốt được điều này sẽ giúp hình ảnh CĐ lan tỏa, sâu rộng hơn trong đời sống NLĐ. Một bài toán khó khác cho tổ chức CĐ là phải thể hiện được chức năng, nhiệm vụ và tạo lòng tin cho NLĐ trong việc bênh vực, bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của họ. Chúng ta phải làm như thế nào để khi NLĐ bức xúc về quyền lợi thì tổ chức CĐ là nơi họ sẽ tìm đến đầu tiên thay vì gặp chủ DN hay quản lý trực tiếp. Do vậy, việc bồi dưỡng, nâng cao trình độ, năng lực cho cán bộ CĐ cơ sở là vô cùng cần thiết. CĐ TP cần đề xuất Tổng LĐLĐ Việt Nam sớm hoàn thiện chính sách đãi ngộ cho đội ngũ cán bộ nhằm giúp họ an tâm làm việc và cống hiến lâu dài cho tổ chức. Tại các đơn vị có quy mô lao động lớn, nên nghiên cứu bố trí cán bộ CĐ chuyên trách, được nhà nước trả lương. Với cơ chế này, chắc chắn họ sẽ bớt lệ thuộc vào DN, từ đó sức chiến đấu sẽ mạnh mẽ hơn.

Ông Lưu Kim Hồng, Chủ tịch Công đoàn Công ty TNHH Nidec Việt Nam (Khu Công nghệ cao, quận 9, TP HCM):

Gần gũi công nhân, có kỹ năng vận động

Tôi đọc đi đọc lại bài báo "Dân vận" của Bác Hồ và tâm đắc nhất là câu: "Những người phụ trách dân vận cần phải óc nghĩ, mắt trông, tai nghe, chân đi, miệng nói, tay làm. Chứ không phải chỉ nói suông, chỉ ngồi viết mệnh lệnh. Họ phải thật thà nhúng tay vào việc". Là cán bộ CĐ, tôi nghĩ chúng ta phải dành thời gian đi sâu đi sát công nhân (CN) hơn nữa để nắm bắt tư tưởng, tâm lý của họ, biết CN đang nghĩ gì, cần gì. Làm tốt việc này có 2 điểm lợi: một là phân tích, nắm được vấn đề; hai là có thể dự báo và đưa ra hướng giải quyết phù hợp trong trường hợp phát sinh tranh chấp.

Nhiệm kỳ 2018-2023, theo tôi, các cấp CĐ TP cần chú trọng bồi dưỡng kiến thức, nâng cao kỹ năng, đặc biệt là kỹ năng vận động, thuyết phục cho cán bộ CĐ cơ sở. Điều này đóng vai trò cực kỳ quan trọng bởi nếu thiếu kỹ năng này thì cán bộ CĐ sẽ lúng túng, khó tiếp cận NLĐ. Có kỹ năng tốt, cán bộ CĐ sẽ biết cách khơi gợi cho đoàn viên nói lên tâm tư nguyện vọng của họ, từ đó thuyết phục DN hóa giải những khúc mắc trong quan hệ lao động; đồng thời thương thảo, ký kết thỏa ước lao động tập thể với nhiều điều khoản có lợi cho NLĐ.

H.Đào - T.Liễu ghi