Cục Khí tượng thủy văn đón nhận Huân chương Lao động hạng Nhất

Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân vừa thừa ủy quyền của Chủ tịch nước ký quyết định tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Nhất cho Cục Khí tượng thủy văn ghi nhận những đóng góp thiết thực, có ý nghĩa to lớn của Cục Khí tượng thủy văn (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) nhân dịp kỷ niệm 80 năm ngày truyền thống ngành Khí tượng thủy văn.

Ngày 3-10-1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh số 41 đưa Sở Thiên văn và Đài Thiên văn Phủ Liễn về trực thuộc Bộ Giao thông Công chính. Đây được coi là cột mốc lịch sử đặt nền móng cho ngành Khí tượng thủy văn Việt Nam.

Trải qua nhiều giai đoạn, với các lần kiện toàn, sáp nhập và đổi tên, đến nay Cục Khí tượng thủy văn là đơn vị trực thuộc Bộ Nông nghiệp và Môi trường, quản lý 13 đơn vị thành viên cùng hơn 2.600 cán bộ, công chức, viên chức làm việc trên khắp mọi miền Tổ quốc.

Trong giai đoạn 2021 - 2025, Cục Khí tượng thủy văn đã đạt nhiều thành tựu quan trọng, góp phần nâng cao chất lượng công tác dự báo, cảnh báo và khẳng định vai trò tuyến đầu trong phòng, chống thiên tai.

Theo đó, mạng lưới quan trắc được đầu tư mạnh mẽ, nâng tổng số trạm khí tượng thủy văn quốc gia lên hơn 2.800 trạm, tăng 44% so với giai đoạn trước. Tỉ lệ tự động hóa ngày càng cao, với khí tượng đạt 65%, mưa và dông sét 100%, thủy văn 69% và hải văn 74%.

Hệ thống radar thời tiết hiện đại đã bao phủ gần như toàn quốc, tạo cơ sở dữ liệu phong phú, chính xác phục vụ dự báo.

Siêu máy tính CratXC40, AI nhận dạng bão, dự báo mưa cực ngắn

Đáng chú ý, các công nghệ tiên tiến như siêu máy tính CrayXC40, mô hình dự báo số phân giải 1-3 km, trí tuệ nhân tạo trong nhận dạng bão và dự báo mưa cực ngắn đã được ứng dụng rộng rãi.

Trong 5 năm qua, Cục Khí tượng thủy văn đã theo dõi, dự báo sát sao hàng chục cơn bão, áp thấp nhiệt đới, hàng trăm đợt mưa lớn, lũ lụt, nắng nóng, rét đậm, góp phần giảm thiểu thiệt hại đáng kể về người và tài sản.

Đặc biệt, nhiều cơn bão mạnh và phức tạp như siêu bão Noru năm 2022 hay bão Yagi năm 2024 đã được cảnh báo sớm, giúp các cấp chính quyền và nhân dân chủ động ứng phó kịp thời.

Phía sau những bản tin dự báo kịp thời là sự nỗ lực không ngừng nghỉ của hàng ngàn cán bộ, dự báo viên, quan trắc viên và kỹ thuật viên.

Các ứng dụng công nghệ mới trong dự báo khí tượng thủy văn đã góp phần nâng thời gian dự báo bão, áp thấp nhiệt đới từ 24 giờ lên 36 giờ; đối với nhiều cơn bão có quỹ đạo ổn định đã dự báo trước từ 60 - 72 giờ, cảnh báo trước 48 – 72 giờ, các đợt không khí lạnh gây rét đậm, rét hại.