HĐND TP HCM thông qua nghị quyết, thành lập Sở Quy hoạch - Kiến trúc

Sáng 29-9 đã diễn ra kỳ họp thứ 4 (kỳ họp chuyên đề) HĐND TP HCM khóa X, nhiệm kỳ 2021-2026.

Tại kỳ họp, HĐND TP HCM đã thông qua Nghị quyết về việc thành lập Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP HCM.

Theo đó, thành lập Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP HCM trên cơ sở chuyển một số chức năng, nhiệm vụ từ Sở Xây dựng TP HCM sang Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP HCM.

Đầu mối quản lý chung về quy hoạch xây dựng, kiến trúc

Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP HCM là cơ quan chuyên môn thuộc UBND TP HCM, có tư cách pháp nhân, có con dấu và tài khoản riêng; chấp hành sự chỉ đạo, quản lý về tổ chức, biên chế và các hoạt động khác của UBND TP HCM; đồng thời chấp hành sự chỉ đạo, kiểm tra, hướng dẫn về chuyên môn, nghiệp vụ của Bộ Xây dựng và các bộ, ngành trung ương có liên quan.

Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP HCM chính thức hoạt động từ ngày 1-10-2025.

Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP HCM là đầu mối quản lý chung về quy hoạch xây dựng, kiến trúc trên địa bàn nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, cụ thể là nhu cầu sinh sống, làm việc và đầu tư của người dân, doanh nghiệp trên địa bàn.

Qua đó đáp ứng việc đổi mới tư duy, tầm nhìn, phát huy sự năng động, sáng tạo của thành phố trong quy hoạch và việc quản lý phát triển vùng, đặc biệt là công tác quy hoạch và triển khai thực hiện các quy hoạch phải phù hợp với các chiến lược, quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội của cả nước.

Đảo đảm thống nhất, đồng bộ với quy hoạch quốc gia, phát huy tiềm năng, lợi thế, tạo không gian và động lực phát triển mới, ổn định, lâu dài cho thành phố theo yêu cầu tại Nghị quyết 24/2022/NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương và Nghị quyết 31/2022/NQ/TW của Bộ Chính trị.

Quá trình thành lập và hợp nhất Sở Quy hoạch - Kiến trúc

Ngày 15-11-1975, Ủy ban Quân quản thành phố ban hành Quyết định 316/TCCQ về việc thành lập Sở Kiến trúc và Quản lý Nhà đất. Sở Kiến trúc và Quản lý nhà đất là cơ quan chuyên môn quản lý công tác xây dựng thành phố.

Ngày 30-7-1987, thành lập Văn phòng Kiến trúc sư trưởng theo Quyết định 1388/QĐ-UB tham mưu trực tiếp cho Ủy ban Xây dựng Cơ bản, giúp Chủ nhiệm Ủy ban Xây dựng Cơ bản thành phố làm chức năng Kiến trúc Sư trưởng thành phố về chỉ đạo quy hoạch trong công tác lập quy hoạch xây dựng và cải tạo thành phố.

Đến ngày 27-11-2002, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 168/2002/QĐ-TTg thành lập Sở Quy hoạch - Kiến trúc, trên cơ sở tổ chức lại Văn phòng Kiến trúc sư trưởng TP HCM.

Sau 50 năm hình thành và phát triển, ngày 1-3-2025, thành phố thành lập Sở Xây dựng TP HCM trên cơ sở hợp nhất Sở Xây dựng và Sở Quy hoạch - Kiến trúc theo Nghị quyết 07/2025/NQ-HĐND của HĐND TP HCM khóa X.

Từ ngày 1-5-2025, thành phố thành lập Sở Xây dựng TP HCM trên cơ sở hợp nhất Sở Xây dựng và Sở Giao thông công chánh theo Nghị quyết 26/2025NQ-HĐND của HĐND TP HCM khóa X.

Từ ngày 1-7-2025, TP HCM, Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu hợp nhất thành TP HCM theo Nghị quyết 202/2025/QH15 của Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh.

Cùng từ ngày 1-7-2025, thành phố thành lập Sở Xây dựng TP HCM theo Nghị quyết 368/2025/NQ-HĐND của HĐND TP HCM khóa X (trên cơ sở hợp nhất 3 Sở Xây dựng của TP HCM, Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu).

Thành lập Sở Quy hoạch - Kiến trúc là hết sức cần thiết và cấp bách

UBND TP HCM cho biết kể từ ngày 1-7-2025, TP HCM sau sáp nhập là đô thị đặc biệt với 168 đơn vị hành chính cấp xã và đặc khu, có diện tích khoảng 6.772,59 km2, dân số trên 14 triệu người.

Điều này yêu cầu cần có sự đổi mới tư duy, tầm nhìn, phát huy sự năng động, sáng tạo của thành phố trong quy hoạch và việc quản lý phát triển vùng, đồng thời thực thi quy hoạch tích hợp ngành gắn với phương thức tạo quỹ đất, tài chính đô thị, phát triển giao thông, chính sách nhà ở, quản lý tài nguyên nước và chống ngập nước.

Nhất là trong bối cảnh không gian địa lý hết sức to lớn và đa dạng, phức tạp của TP HCM mới cần phải có sự điều chỉnh về quy hoạch, kiến trúc đô thị, đồ án quy hoạch tạo không gian mở ở góc độ rộng hơn, với tầm nhìn và chiến lược mới, tận dụng được lợi thế của ba địa phương trước sắp xếp. Trong đó đặt mục tiêu TP HCM mới vào top 100 thành phố đáng sống trên thế giới.

Đồng thời, theo chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm, TP HCM cần chủ động, quyết liệt và sáng tạo để trở thành một siêu đô thị, trung tâm tài chính, sản xuất, logistics và đổi mới sáng tạo tầm khu vực và thế giới, kỳ vọng thành phố sẽ phát huy tinh thần của khát vọng "Việt Nam hùng cường vào năm 2045".

Bên cạnh đó, do các phường, xã sáp nhập với nhau dẫn đến việc thay đổi địa giới hành chính, nên cần phải lập mới, điều chỉnh tổng thể, cục bộ các đồ án quy hoạch phân khu, quy hoạch vùng xã và các quy hoạch chi tiết (dự kiến hơn 200 quy hoạch phân khu cần điều chỉnh chi tiết và hơn 2000 quy hoạch chi tiết cần lập mới hoặc điều chỉnh).

Do đó, để thực hiện các công tác về quy hoạch, kiến trúc nêu trên, đáp ứng việc đổi mới tư duy, tầm nhìn, phát huy sự năng động, sáng tạo của thành phố trong quy hoạch và việc quản lý phát triển vùng, đặc biệt là công tác quy hoạch và triển khai thực hiện các quy hoạch phải phù hợp với các chiến lược, quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội của cả nước.

Đồng thời để bảo đảm thống nhất, đồng bộ với quy hoạch quốc gia, phát huy tiềm năng, lợi thế, tạo không gian và động lực phát triển mới, ổn định, lâu dài cho thành phố, việc thành lập một cơ quan chuyên môn về quy hoạch kiến trúc (Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP HCM) để tham mưu cho UBND TP HCM và quản lý nhà nước trong lĩnh vực quy hoạch xây dựng, kiến trúc là hết sức cần thiết và cấp bách.