Khai phá kinh tế biển

Các chuyên gia, nhà khoa học và lãnh đạo các địa phương liên quan đã bàn giải pháp xây dựng nơi này thành cảng cửa ngõ chiến lược của ĐBSCL. Dịp này, việc khai phá kinh tế biển ở ĐBSCL nói riêng và cả nước nói chung cũng được đề cập.

Thực tế cho thấy từ không gian hướng biển của các địa phương sau sáp nhập, Việt Nam đang mở ra cánh cửa phát triển mới, khai thác tiềm năng kinh tế biển để làm giàu từ biển. Nước ta có hơn 3.200 km bờ biển, lại nằm trên tuyến hàng hải nhộn nhịp bậc nhất thế giới. Biển không chỉ là phên giậu của đất nước mà còn là cửa ngõ mở ra tương lai phát triển trong kỷ nguyên mới. Mỗi vùng biển là một "kho báu" của thiên nhiên, cần được tận dụng, khai phá bằng tầm nhìn mới và tư duy phát triển mới.

Kinh tế biển Việt Nam những năm qua đã có những bước tiến đáng ghi nhận. Tuy nhiên, so với tiềm năng, chúng ta vẫn chưa khai phá đúng mức.

Đại hội lần thứ XIII của Đảng đã xác định phát triển kinh tế biển bền vững gắn với bảo vệ chủ quyền quốc gia là trụ cột chiến lược. Đại hội lần thứ XIV của Đảng đang được kỳ vọng sẽ đề ra những định hướng đúng đắn và quyết sách mạnh mẽ để phát triển kinh tế biển trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Tư duy "hướng biển" giờ đây không chỉ dừng ở việc khai thác tài nguyên mà còn là "kiến tạo biển". Biển chính là không gian phát triển tổng hợp, vừa là động lực kinh tế vừa là không gian sinh thái, quốc phòng và văn hóa. Các không gian biển cần thật sự chuyển mình mạnh mẽ. Từ chiến lược quốc gia đến hành động địa phương, cần hình thành một bản đồ kinh tế biển liên hoàn, tạo thế "tam giác mở" Bắc - Trung - Nam.

Để khai phá kinh tế biển đúng nghĩa, cần có tầm nhìn chiến lược và bước đi đồng bộ. Trước hết, cần hoàn thiện thể chế, quy hoạch và thực thi quy hoạch đồng bộ không gian biển quốc gia, bảo đảm thống nhất, liên kết và khai thác bền vững. Nhà nước cần xây dựng cơ chế đặc thù cho các khu kinh tế biển - đảo, khuyến khích đầu tư tư nhân, chuyển đổi số và công nghệ xanh trong khai thác, chế biến, dịch vụ biển.

Bên cạnh đó, cần đầu tư mạnh mẽ hạ tầng đường bộ ven biển, đường sắt và đường thủy nội địa, kết nối với các cảng nước sâu, khu công nghiệp, du lịch và đô thị ven biển. Đồng thời, cần phát triển các ngành kinh tế biển xanh - sạch - thông minh; công nghệ số cũng phải được ứng dụng sâu trong quản lý cảng, giám sát ngư trường, bảo tồn đa dạng sinh học biển...

Cùng với việc phát triển không gian kinh tế và các ngành kinh tế biển, con người và văn hóa biển cần được đặt ở trung tâm. Chúng ta cần xây dựng một chiến lược dài hạn về nguồn nhân lực biển, từ kỹ sư hàng hải, logistics, năng lượng gió, sinh học đến nhà quản trị du lịch biển; bên cạnh việc xác lập một nền văn hóa yêu biển, sống hài hòa với biển.

Kinh tế biển là "mặt trận" phát triển mới của Việt Nam trong thế kỷ XXI. Cánh cửa khai phá kinh tế biển đang mở ra, vấn đề là chúng ta cần có đủ tầm nhìn, bản lĩnh và khát vọng để bước qua. Từ thể chế đến hành động, từ quy hoạch đến con người…, nếu đi đúng hướng, Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành quốc gia mạnh về biển, giàu từ biển.