Cần minh bạch thông tin về nước mắm

Báo cáo vụ nước mắm hóa chất, ông Nguyễn Thanh Phong - Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế - giải thích ở Việt Nam không có khái niệm nước mắm công nghiệp hay thủ công. Tuy nhiên, nước mắm phải bảo đảm các yêu cầu về hàm lượng đạm, axít amin, đúng với hồ sơ công bố. “Tất cả sản phẩm nước mắm được công bố tức là có sử dụng chất phụ gia đúng danh mục, bảo đảm độ tinh khiết, hàm lượng cho phép thì đều an toàn cho sức khỏe người tiêu dùng” - ông Phong nói.

Cũng theo ông Phong, từ ngày 12-10, đoàn thanh tra liên ngành gồm Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp - Phát triển nông thôn (NN-PTNT) và Bộ Công Thương đã tiến hành kiểm tra thị trường nước mắm tại Hà Nội, TP HCM, sắp tới sẽ mở rộng tới một số địa phương khác có truyền thống sản xuất nước mắm như Phú Quốc (Kiên Giang). Kết quả thanh tra sẽ được báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 22-10.

Bộ Y tế sẽ báo cáo Thủ tướng về kết quả kiểm tra thị trường nước mắm trước ngày 22-10 Ảnh: TẤN THẠNH

Hiện nay, Việt Nam có khoảng 2.800 cơ sở sản xuất nước mắm, cung cấp 2 triệu lít/năm. Tuy nhiên theo ông Phong, tất cả nguyên liệu đầu vào hiện do Bộ NN-PTNT kiểm soát.

Trước đó, Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam (VINASTAS) công bố kết quả khảo sát nước mắm trên toàn quốc với 150 mẫu nước mắm thành phẩm đóng chai của 88 nhãn hiệu nước mắm được mua trực tiếp tại đại lý phân phối, các siêu thị, trung tâm thương mại, chợ bán lẻ và cửa hàng bán sản phẩm đặc sản.

Theo kết quả khảo sát, có tới 67% số nước mắm lấy mẫu thử không đạt chỉ tiêu về asen tổng theo quy định của Bộ Y tế. Tuy nhiên, VINASTAS đã từ chối công bố danh tính các nhãn hiệu nước mắm không đạt chất lượng này, thậm chí 15% số mẫu có hàm lượng đạm chênh lệch so với nhãn mác trên 40% cũng không được công bố.

Đánh giá về những con số mà VINASTAS đưa ra, ông Nguyễn Huy Quang, Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Y tế), cho biết cuộc khảo sát của VINASTAS là sự cảnh báo về mặt xã hội. Trên cơ sở đó, doanh nghiệp, cơ sở sản xuất nước mắm, nước chấm phải tự nhìn nhận sản phẩm của mình có đúng như công bố hay không, có bảo đảm an toàn hay không. Doanh nghiệp cũng cần công khai minh bạch thông tin để người tiêu dùng có quyền lựa chọn.

“Không có cuộc chiến nào về nước mắm truyền thống, công nghiệp. Vấn đề sản phẩm đưa ra phải công khai, minh bạch, an toàn. Bộ Y tế có quy chuẩn nào quy định hàm lượng? Trong quy chuẩn về kim loại nặng, vi sinh đều có quy định về giới hạn cho phép. Vượt quá là không an toàn” - ông nói.

Theo ông Quang, chỉ khi Bộ Y tế lấy mẫu, nếu phát hiện nước mắm có kim loại nặng, vi sinh vượt giới hạn cho phép thì bộ sẽ công bố, có ý kiến. Kể cả nước mắm sản xuất bằng phương pháp truyền thống hay công nghiệp mà giới hạn kim loại nặng, vi sinh vượt quá cho phép đều không an toàn.

Ngoài ra, Vụ trưởng Vụ Pháp chế - Bộ Y tế cũng cho biết bộ sẽ đề xuất có quy chuẩn cho nước mắm mang đặc thù của Việt Nam. Khi có những quy định, quy chuẩn này thì sản xuất nước mắm công nghiệp hay thủ công đều phải bảo đảm an toàn. Nếu đó là quy chuẩn quốc gia thì sản xuất nước mắm truyền thống sẽ còn khẳng định được thương hiệu, đặc trưng của nước mắm Việt.

Bình luận về những số liệu được VINASTAS công bố, ông Đặng Văn Chính, Chánh Thanh tra Bộ Y tế, cho hay kết quả thanh tra mà các đơn vị đưa ra, bộ không có ý kiến. “Hiệp hội không phải là cơ quan quản lý nhà nước nên tính trách nhiệm chỉ có mức độ. Họ công bố là chuyện của họ. Thanh tra Bộ Y tế cũng không tham khảo số liệu này mà chỉ nghe để biết” - ông Chính nói.