Làm bố đơn thân

Trong xã hội hiện đại, hình ảnh bố đơn thân ngày càng xuất hiện nhiều hơn. Họ là người góa vợ hoặc trải qua đổ vỡ hôn nhân - vừa đảm nhận vai trò làm cha, vừa kiêm vai trò làm mẹ.

Phải có tình yêu đủ lớn

Anh Nguyễn Hữu Minh (36 tuổi; ngụ phường Tân Sơn Hòa, TP HCM) từng có gia đình hạnh phúc với một bé gái xinh xắn. Nhưng sau khi vợ mất do tai nạn, anh trở thành bố đơn thân. "Con bé mới 2 tuổi, suốt đêm cứ gọi mẹ, tôi chỉ biết ôm con mà khóc" - anh Minh kể.

Những ngày đầu, anh còn vụng về trong mọi việc: không biết nấu cháo, chọn áo quần cho con, thậm chí còn mặc ngược áo quần. Mỗi buổi sáng, anh gọi con dậy, dỗ con, vệ sinh, thay quần áo, cột tóc rồi vội vàng đưa con đến nhà trẻ trước khi kịp đến cơ quan. Chiều đón con về lại lo nấu ăn, tắm rửa, cho ăn uống rồi dọn dẹp. Ông bà nội ngoại ở xa, không giúp được. Cả ngày bận rộn ở cơ quan, tối về lại xoay như chong chóng chăm con, có lúc anh tưởng mình không thể trụ nổi. Nhưng chỉ cần nhìn thấy con lớn lên khỏe mạnh, mọi mệt mỏi dường như tan biến.

Sau 6 năm, cô bé giờ đã lên lớp 3, lanh lợi và hiểu chuyện. Anh Minh nói: "Con chính là động lực để tôi không gục ngã. Nhìn lại, nếu không có con, có lẽ tôi đã không mạnh mẽ được như ngày hôm nay".

Cùng trong cảnh "gà trống nuôi con", sau khi ly hôn, anh Lê Trung Hiếu (41 tuổi, ở TP Cần Thơ) chủ động nhận nuôi con trai 5 tuổi. "Vợ tôi đi nước ngoài, ban đầu định gửi con cho ông bà nhưng tôi không nỡ. Dù khó khăn, tôi vẫn muốn con ở bên mình" - anh Hiếu tâm sự.

Để chăm sóc con, anh Hiếu phải học lại từ đầu mọi kỹ năng. "Tôi từng là kỹ sư, giờ thành chuyên gia giặt đồ, rửa chén và nấu xúp" - anh cười nói. Thế nhưng, nụ cười ấy che đi nỗi cô đơn, đặc biệt khi anh đi họp phụ huynh, nhìn các mẹ nói chuyện rôm rả, còn mình lặng lẽ ngồi một góc.

Anh thừa nhận khó nhất là khi con hay hỏi: "Ba ơi, sao mẹ không ở cùng con?". Anh chỉ biết ôm con và nói: "Vì hoàn cảnh, mẹ đang ở xa nhưng vẫn thương con. Ba hứa sẽ yêu con đủ cho cả hai người cộng lại". Theo thời gian, anh nhận ra rằng làm bố đơn thân không phải là cố thay thế người mẹ, mà là tạo nên một tình yêu đủ lớn để con cảm nhận được sự trọn vẹn dù thiếu vắng.

Với anh Phạm Tấn Lộc (40 tuổi, ngụ TP Hà Nội), giành quyền nuôi con gái 8 tuổi là một sự lựa chọn duy nhất. Nhiều người bảo anh dại, rằng đàn ông độc thân nuôi con cực lắm nhưng anh không thể để con sống ở với người mà anh không còn tin tưởng.

Những năm đầu, anh vừa đi làm, vừa kiếm việc làm thêm để có đồng vô đồng ra. "Có hôm mệt quá, tôi ngủ gục trên bàn, con bé nhẹ nhàng đắp chăn cho tôi. Khi đón con, bé vòng tay ôm sau lưng và nói: "Bố ơi, con thương bố nhất". Không đợi nhắc, con tự gấp quần áo, rửa chén, quét nhà, chuẩn bị sách vở, tự giác học. Nhìn con cố gắng tự lo cho bản thân, tôi thương lắm và hiểu rằng mọi nỗ lực đều đáng giá. Con chính là phần thưởng lớn nhất trong cuộc đời tôi" - anh Lộc chia sẻ.

Tình yêu thương hóa thành sức mạnh

Từ câu chuyện của các ông bố đơn thân, có thể rút ra nhiều bài học đáng quý. Trước hết, tình yêu thương là nền tảng. Khi đứa trẻ cảm nhận được rằng dù chỉ có cha nhưng tình yêu ấy trọn vẹn và ấm áp, chúng sẽ lớn lên trong niềm tin và sự bình an. Như anh Minh chia sẻ: "Tôi không dạy con phải mạnh mẽ, tôi chỉ yêu con hết lòng, và rồi con tự biết cách đứng vững".

Bài học thứ hai chính là học cách lắng nghe con. Bởi người bố đơn thân phải đóng cả vai người mẹ, biết lắng nghe, hiểu cảm xúc và dạy con cách thể hiện tình yêu. Đặc biệt, đừng ngần ngại nhờ sự giúp đỡ từ người thân, nhà trường, hàng xóm hay đồng nghiệp. Một điều quan trọng không kém là giữ tinh thần lạc quan và tự trọng. Người bố đơn thân đôi khi bị soi xét, thậm chí bị thương hại, nhưng chính thái độ sống tích cực và tự trọng mới sẽ là tấm gương lớn nhất cho con. Dĩ nhiên, trong hành trình làm bố đơn thân, mỗi người đàn ông đều có lúc yếu lòng, chông chênh. Nhưng sau tất cả, họ nhận ra con chính là động lực, niềm tin để tiếp tục bước đi.

Chuyên gia tâm lý Trần Hiền Mai nhận định: "Làm bố đơn thân là thử thách không nhỏ. Nam giới thường ít được trang bị kỹ năng chăm sóc trẻ và thể hiện cảm xúc, nên dễ rơi vào khủng hoảng tâm lý giai đoạn đầu. Tuy nhiên, chính quá trình nuôi dạy con giúp họ học cách lắng nghe, trở nên dịu dàng và biết yêu thương hơn".

Theo bà Trần Hiền Mai, điều quan trọng nhất là sự ổn định tinh thần của người bố: "Trẻ con rất nhạy cảm, nếu người cha buồn, căng thẳng hay tiêu cực thì con sẽ chịu ảnh hưởng. Vì vậy, các ông bố đơn thân cần tìm cho mình điểm tựa, có thể là gia đình, bạn bè hay các nhóm cộng đồng làm bố đơn thân".

Chuyên gia xã hội học Phạm Thu Hà bổ sung: "Ngày nay, vai trò của người cha không chỉ là trụ cột kinh tế mà còn là người bạn đồng hành của con. Khi một người đàn ông có thể làm tròn cả hai vai - vừa nuôi dưỡng vừa giáo dục, đó là biểu hiện của sự tiến bộ xã hội. Chúng ta cần nhìn nhận bố đơn thân không phải là sự bất thường, mà là một dạng gia đình đặc biệt, vẫn đầy đủ yêu thương".