Nỗi lo sa thải đè nặng người lao động

Chịu áp lực tâm lý

Báo cáo thị trường lao động quý II/2025 do Vieclam24h công bố cho thấy không chỉ những người bị sa thải, mà cả những người đang giữ việc cũng đang phải đối mặt với áp lực tâm lý nặng nề. Tình trạng lo sợ mất việc (layoff anxiety) đang trở thành một gánh nặng vô hình, ảnh hưởng lâu dài đến tinh thần, động lực và hiệu suất lao động.

Trong nửa đầu năm 2025, làn sóng cắt giảm nhân sự tiếp tục lan rộng ở nhiều quốc gia, đặc biệt ảnh hưởng mạnh tới Việt Nam. Các ngành như sản xuất, bán lẻ, tài chính và công nghệ chứng kiến nhiều đợt tinh giản quy mô lớn. Tại Việt Nam, hơn 2.500 nhân sự ngành ngân hàng bị cắt giảm; các ngành dệt may, da giày, điện tử cũng ghi nhận mức sụt giảm nhân lực đáng kể.

Theo khảo sát từ gần 2.000 người lao động và 1.000 doanh nghiệp, khoảng 72,7% người lao động mất việc đã chủ động quay lại thị trường. Tuy nhiên, chỉ 24,7% tìm được việc phù hợp trong thời gian ngắn. Phần còn lại đang mất nhiều tuần, thậm chí hằng tháng để có thể tái gia nhập thị trường việc làm.

Lệch pha cung - cầu

Đáng chú ý, nỗi lo sa thải không chỉ bám theo người đã mất việc mà còn âm thầm đè nặng lên những người ở lại. Gần 50% người lao động còn việc cho biết cảm thấy áp lực rõ rệt, trong khi hơn 60% không còn cảm thấy gắn bó với doanh nghiệp như trước. Nhiều người chia sẻ họ đang tích cực tìm cơ hội mới, dẫn đến tình trạng "chảy máu chất xám thầm lặng" và năng suất lao động giảm sút.

Các nhóm dễ bị ảnh hưởng nhất là lao động trẻ (18-24 tuổi) và nhóm trung niên (35-54 tuổi), trong khi các vị trí như marketing, công nghệ thông tin hay chăm sóc khách hàng có tỉ lệ giữ lại cao hơn so với lao động phổ thông, kỹ thuật hay vận hành.

Bên cạnh đó, báo cáo cũng nêu bật thách thức lớn trong tuyển dụng. Hơn 77% doanh nghiệp cho biết gặp khó khăn khi tìm kiếm nhân sự phù hợp. Nguyên nhân chủ yếu là thiếu kỹ năng và kinh nghiệm, tiếp theo là sự lệch pha kỳ vọng giữa ứng viên và nhà tuyển dụng. Nhiều doanh nghiệp chưa thực sự điều chỉnh chính sách đãi ngộ, trong khi người lao động ngày càng quan tâm đến yếu tố môi trường làm việc, phát triển cá nhân và sự ổn định.

Dù vậy, vẫn có những tín hiệu tích cực. Khoảng 56,2% doanh nghiệp cho biết sẽ mở rộng quy mô nhân sự trong 6 tháng tới, đặc biệt tập trung vào các vị trí gắn với tăng trưởng như kỹ sư, kinh doanh, lao động có tay nghề. Người lao động Việt Nam cũng cho thấy khả năng thích nghi tốt, với gần 30% coi mất việc là cơ hội thay đổi hoặc giải thoát – tỉ lệ cao hơn mặt bằng chung toàn cầu.

Vieclam24h khuyến nghị doanh nghiệp cần minh bạch trong giao tiếp, đầu tư vào kỹ năng nhân sự và điều chỉnh chiến lược tuyển dụng. Người lao động thì nên duy trì tư duy linh hoạt, cập nhật kỹ năng và chủ động xây dựng thương hiệu cá nhân để vượt qua giai đoạn khó khăn này.