Nỗi lòng quản lý cấp trung

Trong bối cảnh doanh nghiệp (DN) đang đẩy mạnh chuyển đổi số và tái cấu trúc, quản lý cấp trung trở thành "tấm đệm" chịu áp lực lớn nhất. Họ không chỉ là cầu nối giữa chiến lược từ lãnh đạo và kỳ vọng của nhân viên (NV), mà còn phải cân bằng mục tiêu hiệu quả.

Áp lực chồng chất

Thực tế, quản lý cấp trung phải đối mặt với nhiều áp lực chồng chéo bao gồm KPI thực hiện công việc và chỉ tiêu cao được giao ngay cả khi nguồn lực, ngân sách hay nhân sự chưa tối ưu, buộc họ liên tục xoay xở, cải tiến quy trình và xử lý tình huống phát sinh.

Bên cạnh đó, họ còn chịu trách nhiệm dẫn dắt đội nhóm từ phân công công việc, duy trì tinh thần NV, giải quyết xung đột cho đến đào tạo để đáp ứng yêu cầu ngày càng khắt khe. Khối lượng công việc khổng lồ cùng nhịp độ căng thẳng khiến họ khó duy trì cân bằng giữa công việc và đời sống cá nhân, dễ rơi vào trạng thái kiệt sức. 

Thêm vào đó, thành công thường được ghi nhận cho lãnh đạo cấp cao, trong khi thất bại lại quy về cấp trung, tạo nên áp lực "vô hình" và cảm giác "làm nhiều nhưng ít được nhìn thấy", từ đó dần bào mòn động lực và sự cống hiến của họ.

Trường hợp của chị Lê Hoàng Minh Anh, Trưởng nhóm kinh doanh tại một công ty ở phường Chánh Hưng, TP HCM là một ví dụ. Chị kể quý vừa qua, chị nhận chỉ tiêu doanh số tăng 20% so với cùng kỳ, trong bối cảnh thị trường chững lại và ngân sách marketing (tiếp thị) bị cắt giảm. 

Để xoay chuyển tình thế, chị phải đẩy mạnh bán hàng qua kênh online, tự tổ chức mini game nhằm thu hút khách hàng. "Áp lực đạt KPI bằng mọi giá khiến tôi thường xuyên làm việc đến 22 giờ, thậm chí mang laptop về nhà để xử lý đơn hàng. Nhiều khi mệt rã rời vẫn phải cố, vì nếu không đạt chỉ tiêu thì cả nhóm sẽ bị ảnh hưởng" - chị Minh Anh bày tỏ.

Với chị Dương Thị Thu Thảo, Trưởng phòng nhân sự tại một DN ở phường Sài Gòn, gần như không tồn tại khái niệm "ngày làm việc bình thường". Ban ngày, chị tất bật với các đầu việc nội bộ như tuyển dụng, phúc lợi, đào tạo NV, tối đến lại tiếp tục họp trực tuyến kéo dài với đối tác nước ngoài do chênh lệch múi giờ. 

Lịch làm việc dày đặc khiến chị hiếm khi có thời gian đưa con đi học hay chăm sóc gia đình. "Có những ngày tôi rời nhà khi con còn ngủ và trở về khi con đã ngủ. Cảm giác như mình đang đánh đổi quá nhiều. Áp lực công việc không chỉ khiến tôi mệt mỏi mà còn day dứt vì không tròn vai với gia đình" - chị Thảo tâm sự.

Còn anh Nguyễn Minh Quân, giám sát sản xuất tại một nhà máy ở phường Tăng Nhơn Phú (TP HCM), cũng không kém phần chua chát. Suốt 3 tháng liền, anh cùng đội ngũ không ngại tăng ca để cải tiến quy trình, giúp năng suất tăng 15%. Thế nhưng, khi kết quả được báo cáo, công lao của bản thân và các cộng sư gần như không được đề cập.

Kết nối các tầng quản lý

Theo báo cáo "Mức độ hài lòng của người lao động" do ManpowerGroup vừa công bố cho thấy, 82% quản lý cấp trung đối mặt căng thẳng hằng ngày, cao nhất trong các cấp bậc và 34% lo ngại mất việc trong 6 tháng tới do AI và tái cấu trúc nhân sự.

Theo ông Bùi Đoàn Chung, người sáng lập Cộng đồng Nghề nhân sự Việt Nam, tình trạng này xuất phát từ việc DN thường ưu tiên đào tạo lãnh đạo cấp cao và NV mới, trong khi quản lý cấp trung ít được đầu tư bài bản. "Hậu quả là họ thiếu kỹ năng quản trị hiệu suất, quản lý thay đổi, phân tích dữ liệu, điều phối liên phòng ban, huấn luyện và phản hồi. Từ đó, dẫn đến quyết định mang tính cảm tính, công việc tắc nghẽn, phụ thuộc cá nhân chủ chốt và khó xây dựng đội ngũ kế thừa" - ông Chung phân tích.

Theo nhiều chuyên gia, chính sách phúc lợi hiện nay cũng chưa đặc thù, nhiều quản lý cấp trung không được hưởng phụ cấp trách nhiệm, ngân sách đào tạo cá nhân, hỗ trợ sức khỏe tinh thần, lịch làm việc linh hoạt hay công cụ quản trị hiện đại, khiến họ dễ quá tải, kiệt sức và giảm gắn kết. 

Đồng thời, kênh phản hồi 2 chiều giữa cấp trung và cấp cao chưa hiệu quả; thông tin chủ yếu truyền từ trên xuống, phản hồi ngược lại mờ nhạt, thiếu diễn đàn định kỳ, khảo sát ẩn danh hay cơ chế đánh giá đi kèm hành động cụ thể. Điều này làm lãnh đạo thiếu dữ liệu thực tế, quyết sách xa rời nhu cầu vận hành, mâu thuẫn liên phòng ban khó giải quyết, còn quản lý cấp trung "kẹt" giữa áp lực mục tiêu và hạn chế nguồn lực.

Bà Hoàng Thị Minh Ngọc, Giám đốc chuyên trang Việc Làm Tốt, cho rằng DN cần đồng bộ nhiều giải pháp để quản lý cấp trung phát huy vai trò. Trước hết, xây dựng chương trình đào tạo "kép", kết hợp kỹ năng lãnh đạo, quản lý thay đổi, ứng dụng công nghệ với kỹ năng mềm như giao tiếp, giải quyết xung đột, tạo động lực, cùng kỹ năng cứng như quản lý dự án và phân tích dữ liệu. Đồng thời, trao quyền gắn với nguồn lực tương xứng, bảo đảm họ chủ động ra quyết định trong phạm vi chức trách.

Ngoài ra, DN cũng cần quan tâm sức khỏe tinh thần qua huấn luyện, cố vấn, nhóm chia sẻ áp lực, tư vấn tâm lý hay cân bằng công việc - cuộc sống. Thiết lập lộ trình thăng tiến rõ ràng, tiêu chí đánh giá minh bạch, cơ hội học tập và dự án thử thách sẽ giúp họ sẵn sàng cho vị trí cao hơn. "Quan trọng hơn hết là tăng cường kết nối giữa các tầng quản lý qua trao đổi định kỳ, kênh phản hồi trực tiếp và văn hóa giao tiếp minh bạch 2 chiều sẽ bảo đảm chiến lược và thực thi luôn đồng bộ" - bà Ngọc khuyến cáo.