Chìa khóa vượt qua áp lực, căng thẳng

Theo khảo sát mới đây của Anphabe (công ty về giải pháp thương hiệu nhà tuyển dụng, trụ sở tại quận 1, TP HCM), tỉ lệ nhân sự stress (căng thẳng) trong nhóm bị cắt giảm chiếm khoảng 29%, thấp hơn nhóm "sống sót" với 43%. Điều này cho thấy trong khi nhân sự bị cắt giảm có thể trải qua giai đoạn khó khăn, hụt hẫng thì những người được giữ lại phải chịu nhiều áp lực.

Quá khả năng chịu đựng

Những ngày qua, chị Lê Ngọc Nga, trưởng phòng tại một ngân hàng thương mại ở TP HCM, thường xuyên đi làm về trễ. Về đến nhà, chị không muốn ăn uống hay làm việc gì. Chị còn luôn gắt gỏng với chồng con, đồng nghiệp từ khi đảm nhận vai trò trưởng phòng.

Chị Nga tâm sự dù biết rằng áp lực là một phần của công việc nhưng nhiều lúc vượt quá khả năng chịu đựng. "Từ việc đáp ứng các yêu cầu gấp gáp của khách hàng, thay đổi ý tưởng vào phút cuối đến chuyện quản lý hiệu quả công việc của từng thành viên trong phòng, "chạy" KPI (chỉ tiêu)…, tất cả dồn dập đến mức khiến tôi cảm thấy kiệt sức" - chị bày tỏ.

Từng là giáo viên xuất sắc, tận tâm với nghề và luôn hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao nhưng cô Nguyễn Thị Kim Hồng - tổ trưởng bộ môn ở một trường THCS tại TP Thủ Đức, TP HCM - phải chia tay chồng. Bởi lẽ, cô không biết cách nhận diện và quản lý sự căng thẳng nên cuộc sống gia đình bị ảnh hưởng nặng nề khi bước vào tuổi trung niên. Đáng buồn hơn, lý do ly hôn lại đến từ việc cô không thể đáp ứng được kỳ vọng của chồng.

Điều này khiến cô Hồng rơi vào khủng hoảng trầm trọng, bị mất ngủ, không còn cảm giác thèm ăn, sụt 10 kg trong thời gian ngắn và trở nên nhạy cảm với mọi lời nói xung quanh. Bất kỳ ai vô tình chạm đến nỗi đau, dù không có ý xấu, cũng có thể khiến cô phản ứng gay gắt, đôi khi dẫn đến xung đột...

Nhiều chuyên gia tâm lý nhận định trường hợp của chị Nga hay cô Hồng là bị stress, vốn rất phổ biến. ThS Trần Thị Tâm Nhàn, giảng viên Trường ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch (TP HCM), cho biết hiện nay, rất nhiều người lao động (NLĐ) phải đối mặt sự lo âu do những khó khăn trong cuộc sống cá nhân, công việc và gia đình. Việc họ đặt ra những kỳ vọng quá lớn cũng có thể là nguyên nhân gây nên sự căng thẳng, thậm chí trầm cảm.

Giải tỏa tâm lý

Theo GS-TS Lê Vân Trình, Chủ tịch Hội Khoa học Kỹ thuật an toàn vệ sinh lao động Việt Nam, trong môi trường làm việc hiện đại, công nghệ và quy trình liên tục thay đổi khiến NLĐ chịu nhiều áp lực, dễ dẫn đến căng thẳng.

Triệu chứng ban đầu của người bị stress là nhức đầu, rối loạn giấc ngủ, khó tập trung, dễ cáu gắt, dạ dày khó chịu, không hài lòng về công việc, xuống tinh thần. Từ đó, họ dễ lo âu, mất tập trung, thiếu tự tin và động cơ làm việc, cảm giác thất vọng, dễ bị kích thích, giận dữ, trầm cảm, thậm chí tự tử. 

Sự căng thẳng ảnh hưởng đến hiệu quả công việc, nhất là trong môi trường làm việc nguy hiểm hay đòi hỏi sự chú ý cao độ. Nếu vấn đề này không được sớm giải quyết sẽ dẫn đến tình trạng kiệt quệ cả về thể chất lẫn tinh thần...

"Sau vài tháng, hệ thống miễn dịch của người bị stress trong công việc bắt đầu tổn thương, dẫn đến bị tiểu đường, đau khớp. Họ giảm dần hiệu suất công việc, dễ cãi vã khi bất đồng quan điểm, thường nghỉ bệnh" - GS-TS Lê Vân Trình thông tin.

ThS Trần Thị Tâm Nhàn đánh giá việc cân bằng giữa tinh thần, thể chất và các mối quan hệ xã hội là chìa khóa mang lại hạnh phúc cho NLĐ. Hạnh phúc không phải lúc nào cũng được đo bằng tiền lương hay số lượng công việc hoàn thành. "Hạnh phúc của NLĐ được xây dựng từ những yếu tố như: thoải mái khi giao tiếp với đồng nghiệp, được lãnh đạo lắng nghe ý kiến, các thành viên đều nhận được sự hỗ trợ, ủng hộ khi gặp khó khăn..." - bà nhấn mạnh.

Để cân bằng trong cuộc sống, NLĐ cần rèn luyện kỹ năng nhận biết và kiểm soát tốt cảm xúc. Việc xây dựng thời gian hợp lý giữa công việc và đời sống cá nhân sẽ giúp họ giảm bớt áp lực. Ngoài ra, các hoạt động giao lưu, chia sẻ cũng giúp NLĐ giải tỏa để tinh thần trở nên tích cực hơn.