"Vệ sinh giấc ngủ" sau Covid-19

Bác sĩ (BS) Huỳnh Tấn Vũ, Trưởng Đơn vị Điều trị ban ngày Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM (cơ sở 3), cho biết những bệnh nhân bị mất ngủ kéo dài sau khi âm tính với SARS-CoV-2 có thể dẫn đến các vấn đề về tim mạch và trao đổi chất gây ra nguy cơ tăng cân, đái tháo đường, cao huyết áp.

Thiếu ánh sáng tự nhiên

Theo BS Trần Trung Thành, Trưởng Khoa Nội thần kinh Bệnh viện Nguyễn Tri Phương (TP HCM), người sau khi khỏi Covid-19 sẽ gặp những vấn đề: mất ngủ (chiếm 42%), suy giảm khả năng tập trung hoặc chú ý (38%), rối loạn lo âu (36%), suy giảm trí nhớ (34%), trầm cảm (33%) và suy giảm ý thức (21%).

Nhiều người đang hồi phục sau Covid-19 nhận thấy rằng giấc ngủ của mình đã thay đổi so với trước đó. Một số người cảm thấy khó đi vào giấc ngủ hoặc không ngủ được, người khác lại thấy thức dậy sớm hơn bình thường và không thể ngủ lại. Hay thức dậy với cảm giác không sảng khoái, giống như chưa ngủ.

Bác sĩ Huỳnh Tấn Vũ hướng dẫn cách xoa bóp bấm huyệt đầu mặt cổ gáy và bàn chân. (Ảnh do bác sĩ cung cấp)

BS Huỳnh Tấn Vũ cho hay có nhiều lý do khiến giấc ngủ thể bị thay đổi do Covid-19 như: sự cô đơn, khó khăn về kinh tế, đối mặt với những thách thức trong việc nuôi dạy con cái, sự vô định và không chắc chắn về tương lai.

Bên cạnh đó, các loại thuốc đã được sử dụng để điều trị Covid-19 cũng có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ. Khi ở trong bệnh viện, thiếu ánh sáng tự nhiên ban ngày có thể cản trở việc sản xuất một chất hóa học trong não có tên là melatonin (chất làm buồn ngủ), do vậy cũng là nguyên nhân có thể làm gián đoạn chu kỳ giấc ngủ tự nhiên.

Xoa bóp bấm huyệt

BS Huỳnh Tấn Vũ tư vấn khi bị mất ngủ kéo dài, người bệnh cần phải thực hiện "vệ sinh giấc ngủ": Vào buổi tối, người bệnh cần tránh sử dụng cà phê, trà, rượu và hút thuốc lá; tránh các bữa ăn "quá nặng" và vận động mạnh (chẳng hạn như tập thể dục) trong vòng 2 giờ trước khi đi ngủ. Giảm ánh sáng, nhiệt độ và tiếng ồn trong phòng, người bệnh cần duy trì thời gian đi ngủ và thức dậy đều đặn.

Nếu người bệnh lên giường nằm lâu hơn 20 phút mà vẫn không ngủ được, hãy ra khỏi giường, vận động nhẹ và quay lại giường khi mệt. Lưu ý, người bệnh không nên ngủ trưa quá dài, quá lâu và đi ngủ tối khi đang đói hoặc khát. Người bệnh nên có một cuốn sổ ghi chú bên cạnh giường để ghi lại những điều mình đang suy nghĩ, cách này sẽ giúp dừng lại suy nghĩ và trở lại giấc ngủ.

Ngoài ra, có thể thực hiện thêm một số phương pháp xoa bóp bấm huyệt như: xoa đầu mặt cổ gáy, xoa bàn chân, xoa bóp bấm huyệt trên vùng đầu, có thể kết hợp thêm xoa bóp vùng cổ gáy, hai vai, lưng hoặc tay chân tùy trường hợp. Xoa bóp 20-30 phút /lần/ngày. Một liệu trình từ 15-30 ngày.

Nghiên cứu cho thấy xoa bóp bấm huyệt có thể giúp kiểm soát cơn đau và căng thẳng, qua đó cải thiện giấc ngủ. Xoa bóp bấm huyệt được đánh giá là một trong những cách tốt nhất để có giấc ngủ ngon một cách tự nhiên.

BS Trần Trung Thành cho biết thêm là có thể cải thiện tình trạng mất ngủ do Covid-19 bằng cách tập thể dục và tăng cường vận động. Việc vận động thường xuyên bằng cách làm những việc nhà phù hợp với sức khỏe cũng giúp cải thiện về tinh thần và thể chất, đặc biệt là tình trạng hô hấp.