Bà Lê Thị Nga: Không ăn thì chết, ăn thì bệnh!

Đại biểu Lê Thị Nga một lần phát biểu tại hội trường Quốc hội

Đó là lo lắng của đại biểu (ĐB) Quốc hội Lê Thị Nga (đoàn Thái Nguyên) khi phát biểu trước Quốc hội sáng 1-4 về vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm.

ĐB Lê Thị Nga nêu thẳng nỗi lo lắng của mỗi người dân hiện nay: "Không ăn thì không thể tồn tại, ăn thì phó mặc may rủi cho số phận, bệnh đến lúc nào biết lúc ấy".

Theo bà Nga, nếu chúng ta không ngăn chặn được vấn nạn thực phẩm bẩn thì không thể đảm bảo quyền tiếp cận thực phẩm sạch của người dân (một quyền phát sinh từ quyền sống, quyền được bảo vệ sức khỏe con người theo Hiến pháp), không có một nền nông nghiệp sạch và sẽ thua ngay trên sân nhà trước các sản phẩm sạch ngoại nhập.

Cũng theo ĐB Nga, pháp lý trong lĩnh vực này đã đầy đủ nhưng vi phạm vẫn ngày càng nhiều, nguyên nhân bao trùm là việc tổ chức thực thi luật còn nhiều yếu kém. Về quản lý nhà nước, nhiều bộ ngành, nhiều cấp không thực thi đầy đủ nhiệm vụ; buông lỏng quản lý; cá biệt có trường hợp tiếp tay, làm ngơ cho sai phạm nhưng lại không bị phát hiện, xử lý.

Vị ĐB là Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội cho rằng sự chia cắt và thiếu phối hợp trong quản lý dẫn đến tình trạng khi có vụ việc xảy ra, ai cũng khẳng định mình làm đúng quy trình và cuối cùng không quy được trách nhiệm. “Đơn cử, Salbutamol - chất có tác hại lớn đối với con người khi dùng làm thức ăn chăn nuôi, nhưng lại có tác dụng sản xuất thuốc chữa bệnh, bị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cấm nhập, nhưng được Bộ Y tế cho phép nhập. Với số lượng lớn (hơn 9 tấn trong 2 năm), sau khi vào được nội địa, cơ quan chức năng đã không kiểm soát được đường đi của chất này, hiện chưa ai trả lời được: có bao nhiêu tấn được dùng vào sản xuất thuốc, có bao nhiêu bị sử dụng sai mục đích, tuồn ra thị trường làm chất tạo nạc?” - bà Nga dẫn chứng.

Về phía người sản xuất, kinh doanh, bà Nga nhìn nhận không ít người hoặc do thiếu hiểu biết hoặc chạy theo lợi nhuận mà bất chấp hậu quả đối với sức khỏe và an toàn của cộng đồng; vô cảm, thậm chí tàn ác khi trục lợi trên sự sống, chết của đồng bào mình.

“Đạo đức xuống cấp và pháp luật không nghiêm đã dung dưỡng cho họ. Trong khi đó, một bộ phận người tiêu dùng có tâm lý buông xuôi, chưa kiên quyết nói không với thực phẩm bẩn. Tuy nhiên, đối với hàng triệu người thu nhập trung bình và thấp thì việc chọn thực phẩm sạch với giá cao là điều quá xa vời” - ĐB Nga kết luận.

Bà kiến nghị Quốc hội giám sát tối cao việc chấp hành pháp luật an toàn thực phẩm ngay tại kỳ họp thứ 2 QH khóa XIV. Trước mắt, cần yêu cầu CP tổ chức thực hiện đúng 10 nhiệm vụ được Quốc hội giao tại Nghị quyết số 34/2009.

Ngoài ra, đề nghị Chính phủ tổ chức ngay một phiên họp chuyên đề trong tháng tới để đánh giá chính xác thực trạng, mức độ mất an toàn thực phẩm hiện nay và có giải pháp chặn đứng tình hình.

Đồng thời, để chuẩn bị áp dụng Tội vi phạm quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm với mức phạt tiền cao nhất là 500 triệu đồng, phạt tù cao nhất là 20 năm, ĐB Nga đề nghị Chính phủ sớm rà soát, bổ sung, quy định rõ ràng, minh bạch hơn về danh mục chất cấm, quy chuẩn ngưỡng cho phép tồn dư hóa chất, kháng sinh, phương thức giám định xác định tỉ lệ tổn hại sức khỏe do thực phẩm bẩn gây nên để vừa xử lý nghiêm minh nhưng cũng tránh oan sai và hình sự hóa các vi phạm hành chính.