Một nửa sự thật

Quả không ngoài dự đoán của dư luận: Cuộc khảo sát, xét nghiệm và công bố thông tin về hóa chất trong nước mắm của VINASTAS đầy rẫy sai phạm. Bộ Công Thương chỉ rõ: Không xây dựng đề án, kế hoạch khảo sát rõ ràng; khảo sát chủ yếu do chủ tịch và một số cá nhân thực hiện, nhiều khâu không được các cấp có thẩm quyền của VINASTAS phê duyệt và giám sát; đồng nhất khái niệm asen nêu tại Quy chuẩn Việt Nam QCVN 8-2:2011/BYT với thạch tín (vô cơ) - một chất cực độc - là thể hiện sự lập lờ; nêu “95,65% số mẫu khảo sát có độ đạm từ 40 độ trở lên được đánh giá là hàm lượng thạch tín vượt ngưỡng quy định” là không có cơ sở khoa học, gây hoang mang cho người tiêu dùng... Ngoài ra, còn hàng loạt sự mập mờ khác mà báo cáo của Bộ Công Thương cho là thiếu minh bạch.

Đáng chú ý, báo cáo của Bộ Công Thương nêu: “Theo thông tin do VINASTAS cung cấp, hoạt động khảo sát được thực hiện dưới sự tài trợ từ tổ chức bên ngoài, vì vậy không bảo đảm tính độc lập như quy định tại điều 28 - Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng”.

“Tài trợ từ tổ chức bên ngoài” - rất đáng tiếc là báo cáo chỉ nêu được một nửa sự thật mà một nửa này chẳng có gì mới, trước đó lãnh đạo VINASTAS đã nhiều lần thừa nhận rồi. Điều mà dư luận mong chờ gần tháng nay là cơ quan chức năng phải xác định và công bố rõ ràng danh tính của “tổ chức bên ngoài” đó.

Vì sao như vậy? Bởi đây là yếu tố then chốt của vấn đề. Trong trường hợp này, bị tấn công là nước mắm truyền thống. Theo logic mà suy thì đối thủ của nước mắm truyền thống là nước chấm công nghiệp. Thế nên, sau “vụ VINASTAS”, bàn dân thiên hạ đoán già đoán non công ty A, doanh nghiệp B chuyên về nước chấm công nghiệp đã rót tiền để VINASTAS mở chiến dịch tấn công… Đến bây giờ, nếu đoàn kiểm tra nêu rõ tên nhà tài trợ thì hoặc là có thể minh oan cho công ty A, doanh nghiệp B kia; hoặc là cơ quan hữu trách có cơ sở, chứng lý quan trọng để có thể trả lời bước đầu cho câu hỏi: Động cơ của việc tài trợ và nhận tài trợ này là gì?!

Chỉ trích dẫn “theo thông tin do VINASTAS cung cấp…” và rồi đơn thuần kết luận việc nhận tài trợ bên ngoài để làm khảo sát, xét nghiệm đã khiến cho tính độc lập bị mất đi thì quả thật đoàn kiểm tra liên bộ do Bộ Công Thương chủ trì đã gây thất vọng không nhỏ. VINASTAS thừa hiểu nhận tiền là không khách quan và chắc chắn cũng nắm rõ điều 28 - Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, vậy tại sao họ vẫn nhắm mắt làm bừa, tại sao họ cố tình nhập nhèm các tiêu chuẩn và độ an toàn/nguy hại của asen…? Đó là những câu hỏi rất cần được làm rõ.

VINASTAS có thể sẽ phải chịu nhiều hình phạt trong thời gian sắp tới nhưng nhà tài trợ đã chi tiền cho VINASTAS thực hiện và công bố cuộc khảo sát về nước mắm tai hại như chúng ta đã biết cũng phải bị xem xét, xử lý. Làm như thế mới công bằng, mới đi đến cùng sự thật!