Thu hút người lao động bằng phúc lợi

Gần 3 năm là đoàn viên Nghiệp đoàn Rác dân lập quận Phú Nhuận, TP HCM, điều khiến chị Nguyễn Trần Linh Đan (21 tuổi, lao động thu gom rác thải sinh hoạt) hài lòng là quyền lợi, phúc lợi luôn được bảo đảm. Đó cũng là lý do cả 6 thành viên trong gia đình chị tự nguyện gia nhập Công đoàn.

Điểm tựa vững chắc

Sáu thành viên trong gia đình chị Linh Đan đều là công nhân thu gom rác - công việc nặng nhọc, độc hại, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe. Trước đây, gia đình chị không có điều kiện thăm khám sức khỏe thường xuyên dẫn đến cả ông bà ngoại của cô đều bị lao phổi, phải điều trị thời gian dài. 

Từ khi gia nhập Công đoàn, chị và các thành viên trong gia đình mới được quan tâm chăm sóc sức khỏe thường xuyên cũng như hỗ trợ giải quyết nhiều vấn đề phát sinh trong công việc. Chị bày tỏ: "Được tiếp cận nhiều chương trình phúc lợi từ Công đoàn, tôi cảm thấy an tâm và hy vọng Công đoàn ngày càng có thêm nhiều hoạt động hỗ trợ thiết thực hơn".

Việc tăng cường phúc lợi đoàn viên những năm qua đã được Công đoàn các cấp tập trung thực hiện nhằm chăm lo đoàn viên và thu hút người lao động (NLĐ). Đây cũng là một trong số các nội dung được cán bộ Công đoàn góp ý, đề xuất giải pháp nhiều nhất tại cuộc gặp gỡ với lãnh đạo Thành ủy, LĐLĐ TP HCM mới đây.

Theo bà Lê Thị Ngọc Mai, Trưởng Ban Nữ công Công đoàn Bệnh viện Từ Dũ (quận 1), hiện nay còn rất nhiều CNVC-LĐ khó khăn. Vì vậy, bên cạnh các hoạt động chăm lo về vật chất, Công đoàn thành phố cần quan tâm nhiều hơn đến vấn đề chăm sóc sức khỏe, như tổ chức khám sức khỏe định kỳ, tư vấn tâm lý, đặc biệt là các chị em mang thai, nuôi con nhỏ, bệnh nan y…

"Sức khỏe là vốn quý. Sự hỗ trợ từ Công đoàn song song với việc bảo đảm thực hiện đầy đủ chế độ thai sản, nghỉ dưỡng theo quy định sẽ giúp NLĐ nhanh chóng phục hồi sức khỏe, gắn bó với doanh nghiệp (DN) và tin tưởng vào Công đoàn" - bà Mai chia sẻ.

Ngoài tìm cách nâng chất hoạt động chăm lo, nhiều ý kiến cho rằng cần tạo điều kiện thuận lợi nhất để NLĐ gia nhập Công đoàn. Ông Trần Quang Lợi, Chủ tịch Công đoàn Công ty TNHH Sanofi Aventis Việt Nam (quận 1), cho biết hiện nhiều công ty sử dụng dịch vụ cung ứng lao động, nhóm lao động này thường gia nhập Công đoàn tại nơi họ ký hợp đồng lao động dẫn đến tình trạng NLĐ làm chung trong một nhà máy nhưng là đoàn viên của nhiều Công đoàn cơ sở khác nhau. 

Điều này gây nhiều bất cập, không chỉ chế độ chăm lo khác nhau mà khi phát sinh các vấn đề về quyền lợi tại nơi làm việc thì Công đoàn (nơi quản lý đoàn viên) rất khó can thiệp hoặc khi có mâu thuẫn liên quan hợp đồng lao động thì tổ chức Công đoàn tại nơi làm việc lại không thể hỗ trợ.

Từ thực trạng nêu trên, ông Lợi đề xuất cần điều chỉnh quy định về quyền gia nhập Công đoàn của NLĐ, trong đó cho phép NLĐ được chọn gia nhập Công đoàn tại chính nơi họ làm việc, thay vì Công đoàn tại các công ty cho thuê lại lao động. Điều này giúp Công đoàn cơ sở nắm rõ tình hình, ưu tiên chăm lo và bảo vệ quyền lợi cho NLĐ.

Nâng chất cán bộ Công đoàn

Trên thực tế, không hiếm trường hợp cán bộ Công đoàn sau khi lên tiếng vì quyền lợi của NLĐ thì bị DN trù dập, ảnh hưởng đến tâm lý, việc làm, thu nhập của chính cán bộ Công đoàn. Vì vậy, nhiều ý kiến cho rằng đội ngũ cán bộ Công đoàn cần được quan tâm nhiều hơn.

Theo ông Nguyễn Thanh An, Chủ tịch Công đoàn Công ty TNHH Việt Nam Samho (huyện Củ Chi), chủ tịch Công đoàn cơ sở cũng là NLĐ, nhận lương của DN. Do đó, nếu hoạt động không khéo sẽ mất việc.

Mặt khác, nếu lãnh đạo DN không tạo điều kiện về thời gian để tổ chức hội họp, tập huấn và hỗ trợ thêm về kinh phí thì chủ tịch Công đoàn cơ sở dù tâm huyết cũng khó hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình. "Tôi rất mong lãnh đạo Thành ủy, LĐLĐ TP HCM tăng cường các biện pháp, giải pháp bảo vệ và có chính sách hỗ trợ đặc biệt đối với chủ tịch Công đoàn cơ sở khối DN" - ông An đề xuất.

Còn ông Trần Văn Hùng, Chủ tịch Công đoàn Công ty CP Thương mại Cơ khí Tân Thanh (TP Thủ Đức), nhìn nhận hiện tại cán bộ Công đoàn cơ sở hoạt động chưa bài bản, chưa có kỹ năng chuyên sâu trong đàm phán nên còn nhiều hạn chế - trừ các cán bộ Công đoàn lâu năm, dày dạn kinh nghiệm.

Do vậy, Công đoàn cấp trên cần tiếp tục đẩy mạnh việc đào tạo cán bộ Công đoàn một cách bài bản để họ có đủ năng lực, trình độ, kỹ năng trong điều hành hoạt động cơ sở, đặc biệt là kỹ năng đàm phán, đối thoại, thương lượng. Ông Hùng nhấn mạnh: "Ngoài tâm huyết, kỹ năng, cán bộ Công đoàn cần được đào tạo sâu hơn về kiến thức pháp luật, trách nhiệm xã hội của DN. Chỉ có hiểu, nắm bắt tường tận vấn đề, họ mới phát hiện những điểm chưa đúng của DN trong quá trình giám sát hoặc đàm phán".

Ông Nguyễn Cao Phong, Chủ tịch Công đoàn Công ty TNHH Thương mại Việt Vương (quận 12), cho rằng tổ chức Công đoàn đang đối mặt nhiều thách thức, trong đó có việc cạnh tranh thành viên và tổ chức hoạt động trong bối cảnh pháp luật cho phép ra đời tổ chức đại diện NLĐ tại DN. 

Việc này chưa có tiền lệ, đòi hỏi tổ chức Công đoàn phải thay đổi, bảo đảm nguồn lực đủ mạnh làm tốt vai trò, thể hiện tiếng nói mạnh mẽ trong xây dựng chính sách, thúc đẩy để NLĐ có việc làm bền vững, lương đủ sống và bảo đảm an sinh xã hội, phúc lợi xã hội cho NLĐ, bảo vệ kịp thời NLĐ tại những nơi DN cố tình vi phạm pháp luật lao động liên quan quyền lợi của NLĐ.

Đây là điều quan trọng nhằm củng cố niềm tin nơi đoàn viên và thu hút NLĐ gia nhập Công đoàn. Trong khi đó, ông Trần Quang Lợi cho rằng cần bảo đảm quản lý chặt chẽ, đúng pháp luật việc thành lập và hoạt động của tổ chức của NLĐ tại DN, không để lợi dụng việc thành lập, hoạt động để xâm phạm quyền lợi NLĐ, gây khó khăn cho DN, làm mất an ninh, trật tự.