Tự hào là lính thợ ở Trường Sa

Trong quãng đời quân ngũ, đại tá Nguyễn Duy Hiền - nguyên Phó Giám đốc Trung tâm Kỹ thuật Thông tin Công nghệ cao thuộc Binh chủng Thông tin Liên lạc, Bộ Tổng Tham mưu Quân đội nhân dân Việt Nam - đã trực tiếp đặt chân đến tất cả nhà giàn và điểm đảo của quần đảo Trường Sa.

Trải nghiệm đáng nhớ

Trong nhiều chuyến công tác xa, năm 2011, đại tá Hiền có chuyến hành trình hơn 100 ngày đến các đảo ở Trường Sa và các nhà giàn DK1 để lắp đặt các trạm thông tin - hệ thống VSAT - theo dự án của Bộ Quốc phòng. Gần 4 tháng thực hiện nhiệm vụ, ở vị trí trưởng đoàn công tác, anh trực tiếp có mặt ở toàn bộ các điểm đảo, nhà giàn để cùng đồng đội vận chuyển thiết bị, khảo sát và triển khai lắp đặt. Mỗi khi hoàn thành ở một cụm, anh lại tiếp tục đến điểm khác cho đến khi kết thúc nhiệm vụ.

Vì có quân hàm cao nhất đoàn và là trưởng đoàn công tác nên mỗi lần đặt chân lên đảo, đại tá Hiền thường được các chiến sĩ trên đảo động viên: "Nước ngọt nhiều lắm, thủ trưởng cứ tắm đi!". Nhưng hiểu rõ sự thiếu thốn, anh cũng như bộ đội đều chỉ "tắm em bé": ngồi trong chậu vài lít nước để dội lên người, rồi tận dụng lại để giặt giũ, tưới rau.

Vất vả là thế, song đại tá Hiền cùng đồng đội có những trải nghiệm chỉ lính Trường Sa mới có. "Những đêm neo tàu chờ biển lặng, anh em buông câu. Cá được sơ chế ngay trên boong, nhiều đến mức phải đổ ra sàn tàu hoặc cho vào can nước ngọt để ướp muối. Từ đó, lính thợ chế biến đủ món: cháo cá, ruốc cá, mắm cá… Lúc nào cá cũng nhiều hơn cháo" - đại tá Hiền kể.

Một kỷ niệm khác của đại tá Hiền là lần đến đảo Trường Sa Đông. Sau khi hoàn thành nhiệm vụ lắp đặt thiết bị và chuẩn bị "thu quân", tổ thông tin của đảo đến gặp anh, xin được góp 2 con vịt để liên hoan chia tay đoàn. Đại tá Hiền bảo: "Phải xem vịt đực hay cái. Vịt cái thì để anh em còn trứng mà cải thiện". Một chiến sĩ tổ thông tin của đảo tếu táo: "Dạ không, vịt đực trăm phần trăm thủ trưởng ạ!". Trong lòng có chút hoài nghi, đại tá Hiền xuống chuồng kiểm tra, phát hiện cả hai đều là vịt cái nên kiên quyết… hoãn liên hoan.

Thật bất ngờ, trưa hôm đó biển lại "chiều lòng người". Khi thủy triều rút, anh em trên chòi quan sát phát hiện đàn cá bò bọc thép mắc lại trong hõm đá. Những tấm lưới lập tức được huy động. Lần đầu tiên, lính Trường Sa Đông quây bắt được 49 con cá bò, mỗi con nặng hơn 3 kg. Sáu con được dành cho bữa chia tay đoàn công tác, phần còn lại chia đều cho các cụm đảo. Tối ấy, cả đảo liên hoan bằng món cá bò nướng tộ - một đặc sản mà lính đảo luôn tự hào.

Kể ra những kỷ niệm này, đại tá Hiền bảo: "Chúng tôi thấm thía những gian khổ, vất vả và cả sự hy sinh, cống hiến của các chiến sĩ trên đảo".

Kết nối đảo xa và đất liền

Gian nan nhất là những chuyến ra nhà giàn trong giai đoạn 2 của dự án mà đại tá Hiền và các thành viên đoàn công tác thực hiện. Những hôm sóng to, họ phải buộc dây từ mũi tàu vào nhà giàn rồi dùng ròng rọc kéo người và hàng lên. Nhiều lần, họ thót tim khi chứng kiến đồng đội treo mình trên cao, rồi những thiết bị cồng kềnh như máy nổ, pin mặt trời, chảo ăng-ten… chao nghiêng như những cánh diều ngay cạnh nhà giàn.

Thi công lắp đặt thiết bị trên nhà giàn và đảo chìm không đơn giản, bởi diện tích nhỏ, mặt bằng hạn chế, phải chọn từng vị trí đặt tủ thiết bị. Khó khăn nhất là lắp chảo ăng-ten trên sân thượng cao 20 - 30 m trong sức gió lớn. Có khi tủ thiết bị phải đặt trong phòng ngủ chật hẹp của bộ đội. Dù vậy, với quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ, lực lượng lắp đặt tranh thủ từng giờ, vừa đặt chân lên đảo đã làm việc ngay, thậm chí làm xuyên đêm để kịp tiến độ.

Việc lắp đặt các trạm thông tin trên đảo, nhà giàn mang lại hiệu quả quan trọng về quốc phòng, an ninh, kinh tế và dân sinh. Đại tá Hiền kể cuối năm 2011, khi tàu Trường Sa 20 đỗ cạnh tàu của đoàn công tác, các chiến sĩ phát hiện một bè gỗ có tấm gỗ hình tam giác cắm cờ lạ. Thủy triều xuống khiến bè mắc tại bãi Đầu Gỗ gần đảo Nam Yết. Tàu Trường Sa 20 vừa được lắp hệ thống VSAT kết nối truyền hình về Sở chỉ huy đất liền, vì thế Sở chỉ huy cũng có thể trực tiếp quan sát được "cột mốc di động" này.

Trung tướng Nguyễn Trung Thu - khi đó là Phó Tổng Tham mưu trưởng - yêu cầu tàu tiếp cận, hạ xuồng, bắn thăm dò và dùng dây kéo vật thể lên tàu. Đó là lần đầu tiên đại tá Hiền cùng đồng đội chứng kiến hệ thống thông tin mình vừa lắp đặt phát huy hiệu quả tức thì.

Từng đến nhiều điểm đảo, trực tiếp chứng kiến cuộc sống gian khó của lính đảo, đại tá Nguyễn Duy Hiền càng tự hào khi những thiết bị mình lắp đặt giúp cải thiện điều kiện sinh hoạt của bộ đội. Khi các trạm thông tin được triển khai trên toàn bộ các đảo, cán bộ, chiến sĩ có thể đọc báo, liên lạc an toàn, báo cáo nhanh chóng hơn; những điểm có truyền hình càng giúp chỉ huy kết nối trực tuyến từ đất liền để quan sát tình hình ngoài đảo. Người dân đất liền có thể tận mắt thấy hình ảnh, giọng nói từ khơi xa; trên đất liền, các bác sĩ của 2 bệnh viện lớn là Quân y 108 và Quân y 175 có thể hội chẩn, trực tiếp chỉ đạo quân y các đảo xử lý tình huống, phẫu thuật cho người bệnh…

Những người lính thợ của Binh chủng Thông tin Liên lạc đã thực sự trở thành "cánh tay nối dài", giúp Trường Sa và các nhà giàn ngày càng thêm gần với đất liền.