Vì sao doanh nghiệp dệt may khó tăng lương cho công nhân?

Mới đây, Tổng LĐLĐ Việt Nam thông tin kết quả thống kê thu nhập bình quân chung của người lao động ngành dệt may tại 735 doanh nghiệp dệt may trên toàn quốc (các doanh nghiệp có Công đoàn cơ sở) là 10,4 triệu đồng/người/tháng. Mức thu nhập này thấp hơn thu nhập bình quân chung của cả nước cùng một số ngành như chế biến chế tạo, điện tử…

Đáng quan tâm hơn là tỷ lệ lương cơ bản trong cơ cấu thu nhập của công nhân ngành dệt may chỉ chiếm 72% trong số đó. Phần thu nhập còn lại được doanh nghiệp chi trả qua các khoản như phụ cấp, tiền làm thêm giờ, thưởng, phúc lợi…

Nhiều ý kiến của Công đoàn các địa phương cho rằng lương cơ bản của ngành dệt may thấp xuất phát từ nhiều yếu tố song nguyên nhân chủ yếu là đa số doanh nghiệp dệt may đều chỉ gia công, chưa làm chủ chuỗi cung ứng. 

Theo LĐLĐ TP Đà Nẵng, đối với các doanh nghiệp gia công, đơn đặt hàng và giá cả, thậm chí nguyên liệu phụ thuộc vào đối tác, rất khó để thường xuyên thương lượng tăng đơn giá gia công. Trong khi đó, chi phí sản xuất ngày càng tăng, các doanh nghiệp muốn tăng lương cho người lao động cũng không có nguồn để tăng, có nơi ông chủ cũng là người làm thuê. 

Điều này kéo theo nhiều vấn đề như lương cơ bản thấp, mức đóng BHXH cũng thấp... Đó là lý do mà hiện nay một số địa phương không còn mặn mà với việc thu hút lao động đầu tư lĩnh vực dệt may.

Bà L.T.H, chủ tịch Công đoàn tại một công ty may trên địa bàn quận 8, TP HCM, cho biết sau nhiều lần điều chỉnh, mức lương tối thiểu mà công ty áp dụng là 5,55 triệu đồng/người/tháng. Tuy nhiên trong 2 lần điều chỉnh lương gần nhất, do khó khăn vì giảm đơn hàng cộng với việc tăng chi phí sản xuất, song song đó là phụ cấp tay nghề đã không còn được đưa vào Nghị định quy định tiền lương tối thiểu vùng nên công ty đã không còn duy trì khoản phụ cấp.

Lý giải về việc chi phí sản xuất tăng, bà H. cho biết do nhiều thời điểm, đơn hàng khó thực hiện khiến một số khâu chậm tiến độ kéo theo không đủ việc làm cho các khâu khác. 

Để kịp tiến độ xuất hàng, DN buộc phải tính tới phương án xuất hàng bằng đường hàng không thay vì đường thủy nên chi phí đội lên. 

"Do doanh nghiệp bị phụ thuộc quá nhiều yếu tố nên việc thương lượng về tăng lương cho công nhân là khá khó khăn, chỉ có thể tăng theo lộ trình của Chính phủ. Thay vào đó, Công đoàn cố gắng đề xuất một số phúc lợi khác như tăng khẩu phần ăn, bổ sung thêm chất dinh dưỡng cho công nhân"- bà H. cho hay.