Đại hội Đảng lần thứ XIII xác định mục tiêu "Đến năm 2045 nước ta trở thành nước công nghiệp phát triển, có thu nhập cao". TP HCM đã được Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết (NQ) 31/2022 chỉ ra phương hướng phát triển cùng những chiến lược và giải pháp thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội nhanh, bền vững. Trên cơ sở đó, Quốc hội đã ra NQ98/2023 nhằm cụ thể hóa hơn nữa tư tưởng và nội dung NQ31.
Xây dựng thành phố đa trung tâm
Để thực hiện NQ98, TP HCM cần tập trung 3 mục tiêu. Thứ nhất, đầu tư phát triển kinh tế theo chiều sâu. Cần tổ chức không gian đô thị theo yêu cầu xây dựng thành phố đa trung tâm, kết hợp chỉnh trang đô thị.
Tổ chức lại không gian đô thị, xây dựng các đô thị vệ tinh để nhân dân sống ổn định, có nhà ở, việc làm và đầy đủ các dịch vụ cơ bản cho đời sống vật chất, văn hóa tinh thần, chăm lo sức khỏe, giáo dục - đào tạo... tại chỗ. Đó là khung vật chất làm nền tảng cho thành phố phát triển ổn định theo chiều sâu.
Thứ hai, chuyển sang nền kinh tế xanh, xã hội xanh. Cụ thể là phát triển năng lượng tái tạo; giao thông xanh; đồng thời xây dựng chợ nông sản thực phẩm sạch và sàn giao dịch nông sản sạch, nông sản hữu cơ, thúc đẩy nông nghiệp xanh phát triển.
Phát triển nguồn nhân lực trẻ chất lượng cao đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh, bền vững và hội nhập quốc tế. Ảnh: TẤN THẠNH
Thứ ba, đầu tư con người. Đầu tư cho nhân dân và lực lượng lao động có đời sống vật chất không ngừng được cải thiện, an cư lạc nghiệp là nâng cao năng suất lao động xã hội. Trong đó, những nhà khoa học, chuyên gia đầu đàn, kỹ sư và chuyên viên kỹ thuật là lực lượng nòng cốt quyết định sự tăng trưởng năng lực nội sinh khoa học - công nghệ của động lực phát triển. Cần tranh thủ tối đa những ưu đãi, khuyến khích theo NQ98 để đãi ngộ những tài năng này.
Ưu tiên công nghiệp công nghệ cao, năng lượng tái tạo
Để đầu tư phát triển kinh tế theo chiều sâu, cần tập trung phát triển sản xuất công nghiệp hiện đại, công nghiệp công nghệ cao. Từ đó thương mại, dịch vụ phát triển theo và cơ cấu kinh tế sẽ chuyển lên theo tỉ trọng tương ứng phù hợp quy luật khách quan.
Trước hết, thành phố ưu tiên thiết kế và chế tạo chip vi mạch bán dẫn. Đây là công nghệ nền tảng không thể thiếu trong nền kinh tế hiện đại và là nhu cầu bức thiết trong thế giới biến đổi khó lường.
Để xúc tiến được một dự án lớn, cần có "Nhà nước khởi tạo", ít nhất là "đơn đặt hàng Nhà nước" để mở thị trường, từ đó các doanh nghiệp (DN) sẽ mạnh dạn khai thác và phát triển.
Hai là, ngành công nghiệp cơ khí điện tử phục vụ nông nghiệp, cần được đầu tư khôi phục và hiện đại hóa bằng chính sách khuyến khích cao.
Cùng với đó, TP HCM xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông liên vùng, đầu tư chiều sâu cho nền kinh tế Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, tăng cường sức mạnh cho đầu tàu kinh tế cả nước.
Đối với mục tiêu thứ 2, để phát triển năng lượng tái tạo, NQ98 cho phép thành phố sử dụng mái nhà của công sở để lắp đặt điện mặt trời. Đó là một bước thay đổi quan trọng về chính sách bảo vệ môi trường, giảm mạnh năng lượng hóa thạch, mà thành phố có thể thực hiện và hoàn thành trong 3-5 năm.
Cơ hội cho giao thông xanh, nhà ở
Với NQ98, thành phố còn có cơ hội lớn chuyển sang giao thông xanh. Một mặt thành phố chủ động đầu tư phát triển phương tiện giao thông công cộng kết hợp lộ trình hạn chế phương tiện giao thông cá nhân.
Mặt khác, ban hành chính sách khuyến khích, ưu đãi đối với cá nhân, hộ gia đình, hợp tác xã, DN thực hiện chuyển đổi phương tiện giao thông từ sử dụng năng lượng hóa thạch sang sử dụng năng lượng sạch. Cần khởi động một kế hoạch tổng thể "chuyển sang giao thông xanh", có thể bắt đầu từ phát triển nhiều xe buýt xanh công cộng. Ngoài ra, thí điểm tổ chức "Sàn giao dịch" nông sản sạch, nông sản hữu cơ, mời gọi các tỉnh, thành trong vùng, các DN tham gia.
Mục tiêu thứ ba, ngoài chế độ lương, thưởng, nhà ở, cần tăng cường y tế cơ sở, đào tạo cán bộ. Thường xuyên tổ chức đào tạo bổ sung, nâng cấp cho đội ngũ lao động để có thể đứng vững trên thị trường hội nhập. Đây là yếu tố quyết định để nền kinh tế thành phố phát triển nhanh, bền vững.
Cuối cùng, xin nhắc lại một công trình kiểu mẫu "Thủ tướng Võ Văn Kiệt năm 1992 đã chỉ đạo xây dựng đường dây truyền tải điện 500 KV Bắc - Nam dài hơn 1.400 km, hoàn thành trong 2 năm". Chúng ta xây dựng tuyến metro Bến Thành - Suối Tiên chưa đến 20 km mà 15 năm chưa xong. Đó là bài học quý báu cho "cơ chế đặc thù" mà chúng ta cần nghiên cứu kỹ để rút kinh nghiệm.
Nhà nước xây nhà cho dân thuê, thuê mua
Thực tiễn gần 50 năm qua chứng minh không thể cân bằng cung - cầu về nhà ở, tức là không thể giải quyết nhà ở cho nhân dân bằng cơ chế thị trường tự do bởi công nhân - lao động khó tích lũy đủ tiền từ lương để mua được nhà ở.
Vì vậy, cần quy hoạch phân loại đất, trong đó có đất cho nhân dân xây dựng nhà ở, khác biệt với đất kinh doanh. Đây là dự án lớn, có lộ trình và bằng nhiều phương thức như Nhà nước đầu tư xây dựng nhà ở cho dân thuê, thuê mua hoặc giao đất cho nhân dân thành lập hợp tác xã nhà ở, tự làm nhà với tinh thần tự chủ, tự quản.
Nhà nước có tín dụng ưu đãi hoặc hỗ trợ lãi suất vay ngân hàng, cùng kết cấu hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội phù hợp do Nhà nước đầu tư. Các DN tư nhân có thể tham gia dự án xây dựng nhà ở xã hội với những điều kiện hợp lý, do Nhà nước làm chủ đầu tư.
P.Anh ghi
Bình luận (0)