Bộ trưởng Đỗ Thanh Bình lần đầu giải trình trước Quốc hội việc "viên chức được làm thêm"

Ngày 13-11, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Đỗ Thanh Bình đã phát biểu giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm về dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi).

Về đổi mới cơ chế quản lý, sử dụng viên chức theo vị trí việc làm, theo Bộ trưởng, đây là nội dung nhiều vị đại biểu Quốc hội quan tâm, trong đó lấy vị trí việc làm là trung tâm để thực hiện việc tuyển dụng, sử dụng, đánh giá, xếp loại chất lượng viên chức, thực hiện chế độ, chính sách về tiền lương, tiền thưởng và các chế độ chính sách khác liên quan đến đội ngũ viên chức.

"Tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốc hội, Bộ Nội vụ sẽ rà soát các điều khoản quy định về căn cứ tuyển dụng; nguyên tắc tuyển dụng; phương thức tuyển dụng; và các nội dung quy định về vị trí việc làm tại dự thảo luật"- Bộ trưởng Đỗ Thanh Bình cho hay.

Về cho phép viên chức ký hợp đồng lao động hoặc hợp đồng dịch vụ thực hiện hoạt động nghề nghiệp với cơ quan, tổ chức khác ngoài đơn vị sự nghiệp đang công tác, Bộ trưởng cho biết các đại biểu đã có ý kiến về nội dung này, nhằm tạo cơ chế liên thông nguồn nhân lực giữa khu vực công và khu vực tư. Đồng thời, tạo điều kiện để viên chức tăng thu nhập chính đáng từ sức lao động của mình.

Bên cạnh đó, các đại biểu Quốc hội cũng quan tâm việc viên chức trước hết phải bảo đảm thực hiện tốt và hoàn thành chức trách, nhiệm vụ được giao, có cơ chế cụ thể để tránh xung đột lợi ích, tránh lợi dụng chính sách làm ảnh hưởng đến tính minh bạch và ảnh hưởng đến uy tín của đơn vị nơi công tác.

Tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốc hội, Bộ Nội vụ sẽ rà soát, chỉnh lý bảo đảm nguyên tắc tạo điều kiện tối đa cho viên chức trong hoạt động nghề nghiệp nhưng đồng thời cũng phải bảo đảm tính minh bạch, không để tình trạng xung đột lợi ích và trục lợi chính sách.

Về đánh giá, xếp loại viên chức, Bộ trưởng cho biết Bộ Nội vụ sẽ rà soát, chỉnh lý để quy định nguyên tắc, thẩm quyền đánh giá bảo đảm thường xuyên, liên tục, đa chiều dựa trên kết quả, chất lượng dịch vụ sự nghiệp công và sự hài lòng của người dân.

Bên cạnh đó, ứng dụng công nghệ số, xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về viên chức bảo đảm công khai, minh bạch trong đánh giá, quản lý và phát triển đội ngũ viên chức.

Tham gia thảo luận trước đó, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (đoàn TP Hải Phòng) đã góp ý vào quy định cho phép viên chức được góp vốn, tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp, hợp tác xã, bệnh viện, cơ sở giáo dục, tổ chức nghiên cứu khoa học ngoài công lập, trừ trường hợp pháp luật về phòng, chống tham nhũng hoặc pháp luật chuyên ngành có quy định khác.

Theo đánh giá của bà Nga, đây là quy định mở đối với viên chức, tạo cơ hội cho viên chức khai thác và phát huy năng lực, khuyến khích sử dụng năng lực của mỗi cá nhân để đóng góp cho xã hội, tận dụng chất xám và trình độ chuyên môn của đội ngũ viên chức trong khu vực tư nhân.

Tuy nhiên, song song với việc mở rộng quyền này cần siết chặt các quy định về cơ chế kiểm soát, phòng chống tham nhũng. Bởi quy định này có thể tiềm ẩn một số nguy cơ như sự xung đột lợi ích giữa vị trí công tác trong khu vực công và khu vực tư, dẫn tới sự lợi dụng chức vụ trong khu vực công để trục lợi cho đơn vị mình quản lý ở khu vực tư.

Vì vậy, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga đề nghị cần có quy định không cho phép viên chức quản lý tham gia quản lý, điều hành các cơ sở kinh doanh, hoạt động tư nhân thuộc cùng lĩnh vực đang công tác; quy định cơ chế kê khai, minh bạch, giám sát và giải trình hoạt động góp vốn, tham gia quản lý của viên chức tại khu vực tư.

Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (đoàn TP HCM) phân tích dự luật chưa làm rõ phạm vi cấm tham gia hoạt động kinh doanh. Ông đề nghị cơ quan soạn thảo làm rõ, viên chức không được đầu tư, góp vốn, điều hành hoặc bảo lãnh cho doanh nghiệp, tổ chức có cùng lĩnh vực chuyên môn với đơn vị mình.

Theo ông Nguyễn Tâm Hùng, việc mở rộng phạm vi cấm như vậy nhằm phòng ngừa tình trạng "chân trong, chân ngoài", tránh xung đột lợi ích, nhất là trong lĩnh vực y tế, giáo dục, nghiên cứu khoa học - nơi ranh giới giữa công vụ và lợi ích tư nhân dễ bị lẫn lộn.