Doanh nghiệp thiếu người, ứng viên vẫn thất nghiệp

Báo cáo tuyển dụng 2026 do JobOKO vừa công bố cho biết tình trạng mất cân đối cung - cầu lao động đang diễn ra phổ biến ở nhiều ngành nghề.

Nhiều tháng mới tuyển được người

Theo đó, có tới 25% doanh nghiệp trong lĩnh vực kinh doanh – bán hàng, 17,31% ngành sản xuất và 12,31% ngành IT gặp khó khăn tuyển dụng. Nhiều vị trí tuyển dụng kéo dài nhiều tháng nhưng vẫn không tìm được người đáp ứng yêu cầu.

Nguyên nhân chính được chỉ ra là khoảng cách kỹ năng giữa người lao động và nhu cầu thực tế của doanh nghiệp. Không ít ứng viên có bằng cấp, chứng chỉ nhưng thiếu kỹ năng chuyên môn, kỹ năng mềm, khả năng làm việc độc lập hoặc thích ứng nhanh với công việc. Trong khi đó, doanh nghiệp ngày càng siết chặt tiêu chí tuyển dụng, ưu tiên chất lượng, hiệu suất thay vì số lượng.

Thực tế này khiến nhóm lao động ít kinh nghiệm, đặc biệt là sinh viên mới ra trường và người làm việc dưới 1 năm, gặp nhiều bất lợi. Ngược lại, doanh nghiệp buộc phải chấp nhận tuyển chậm, hoặc trả chi phí cao hơn để "săn" được nhân sự phù hợp.

Theo giới chuyên môn, để tháo gỡ nghịch lý này, cần sự phối hợp đồng bộ từ ba phía: doanh nghiệp – cơ sở đào tạo – người lao động. Trong đó, doanh nghiệp cần tăng đầu tư đào tạo nội bộ, người lao động phải chủ động nâng cấp kỹ năng, còn nhà trường cần điều chỉnh chương trình đào tạo sát hơn với nhu cầu thị trường.

Chậm tuyển là mất người

Không chỉ khó khăn tuyển dụng, nhiều doanh nghiệp còn rơi vào tình trạng mất nhân sự ngay trong quá trình tuyển dụng. Báo cáo của JobOKO cho thấy tỉ lệ ứng viên rời bỏ quy trình tuyển dụng đang ở mức cao, phản ánh sự cạnh tranh ngày càng gay gắt trên thị trường lao động.

Cụ thể, 60,35% ứng viên từ chối nhận việc vì mức lương, đãi ngộ không đáp ứng kỳ vọng; 55,4% chọn doanh nghiệp khác vì nhận được lời mời nhanh hơn; 2,12% rời bỏ do quy trình tuyển dụng kéo dài, nhiều vòng phỏng vấn, thiếu phản hồi kịp thời.

Điều này cho thấy, trong cuộc đua nhân sự hiện nay, tốc độ và trải nghiệm tuyển dụng đã trở thành yếu tố then chốt. Chỉ cần chậm hơn đối thủ vài ngày, doanh nghiệp có thể mất ứng viên tiềm năng, kể cả khi đã vượt qua vòng phỏng vấn cuối.

Không ít doanh nghiệp thừa nhận quy trình nội bộ còn rườm rà, mất nhiều thời gian cho việc phê duyệt ngân sách, duyệt offer, khiến cơ hội bị bỏ lỡ. Trong khi đó, ứng viên ngày càng chủ động, sẵn sàng so sánh và lựa chọn nơi có phản hồi nhanh, minh bạch và chính sách đãi ngộ rõ ràng hơn.

Giới chuyên gia nhận định, để thích ứng với thị trường lao động mới, doanh nghiệp cần rút ngắn thời gian tuyển dụng, cải thiện chính sách lương – thưởng theo hiệu suất, đồng thời ứng dụng công nghệ tuyển dụng nhằm tăng tốc độ và nâng cao trải nghiệm ứng viên. Đây được xem là chìa khóa để giải bài toán thiếu nhân sự trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng khốc liệt.