Khi doanh nghiệp Việt chọn xanh và số

Sáng 10-10, Báo Người Lao Động tổ chức talkshow với chủ đề "Doanh nghiệp Việt trên hành trình xanh - số hóa". Đây là chương trình mở màn trong chuỗi hoạt động chào mừng 21 năm Ngày Doanh nhân Việt Nam (13-10) của Báo, với chủ đề xuyên suốt "Doanh nhân Việt Nam - Khát vọng và hành động".

Chuyển đổi xanh từ những điều nhỏ nhất

Mở đầu cuộc trao đổi, ông Nguyễn Anh Tuấn, Giám đốc Chiến lược J&T Express Việt Nam, cho biết J&T Express là thương hiệu chuyển phát nhanh quốc tế có mặt tại Việt Nam từ năm 2018 và đang hiện diện tại 13 quốc gia. Trong xu thế chuyển đổi xanh, chuyển đổi số toàn cầu, doanh nghiệp (DN) đang đẩy mạnh mục tiêu vận hành xanh trong từng khâu giao nhận. 

Cụ thể, J&T Express đang triển khai chiến lược 3R (Reduce - Replace - Resolve), được cụ thể hóa theo bối cảnh Việt Nam, phù hợp với chính sách của Chính phủ và các quy định địa phương về phát triển bền vững, hướng đến mục tiêu Net Zero 2050.

Là DN hoạt động trong lĩnh vực chuyển phát nhanh, một ngành có tỉ lệ phát thải cao, J&T Express nhận thức rõ trách nhiệm và chủ động hướng tới mô hình vận hành carbon thấp trên toàn chuỗi, bao gồm quy hoạch xanh, vận tải xanh, bao bì xanh và mua sắm xanh. 

Cụ thể, theo số liệu đến tháng 7-2025, J&T Express đã đưa vào sử dụng 226.000 túi thân thiện với môi trường, với gần 10 triệu lượt sử dụng trong 7 tháng đầu năm. Việc thay thế này góp phần cắt giảm đáng kể lượng phát thải CO2 so với các loại bao bì nhựa truyền thống.

Ở khâu vận hành, J&T đã ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và hệ thống quản lý JMS nhằm tối ưu lộ trình vận chuyển, tiết kiệm nhiên liệu và giảm quãng đường di chuyển dư thừa. Đặc biệt, trong năm 2025, J&T Express đầu tư hơn 1.000 xe đạt tiêu chuẩn khí thải Euro 5, tích hợp cảm biến nhiên liệu, từng bước xây dựng mô hình logistics xanh, hiện đại và hiệu quả hơn. 

"Tất cả những giải pháp này sẽ giúp J&T Express tiết kiệm chi phí, nâng cao hiệu suất và đặc biệt là giảm thiểu rác thải, khí thải có hại cho môi trường, mang đến cho khách hàng và xã hội một dịch vụ chuyển phát nhanh tối ưu, bền vững hơn" - ông Nguyễn Anh Tuấn nói.

Ở lĩnh vực công nghệ, ông Lê Anh Bằng, Giám đốc Giải pháp Khách hàng, Công ty CP Công nghệ Haravan, nhấn mạnh "xanh hóa" trong lĩnh vực công nghệ không chỉ dừng ở sản xuất hay vận chuyển mà bắt đầu ngay từ việc tối ưu quy trình vận hành nội bộ. Việc ứng dụng các giải pháp phần mềm đã giúp DN giảm mạnh việc sử dụng giấy tờ trong quản trị, từ xử lý hóa đơn, chứng từ đến các hoạt động kiểm kho, trao đổi công việc. 

"Trước đây, mỗi chiến dịch bán hàng, chúng tôi phải in hàng chục ngàn tờ giấy nhưng nay toàn bộ quy trình đã được thực hiện trên hệ thống. Việc số hóa không chỉ giúp tiết kiệm đáng kể chi phí vận hành mà còn giảm thiểu lượng rác thải, góp phần xây dựng mô hình kinh doanh thân thiện với môi trường. Dù chưa có thống kê cụ thể, song số tiền tiết kiệm được từ việc cắt giảm in ấn, giấy tờ và văn phòng phẩm là rất đáng kể" - ông Bằng nói.

Theo ông Bằng, hiện nay, nhiều DN khi áp dụng các giải pháp số hóa chỉ coi đó là bước cải tiến quy trình, mà chưa nhận ra chính họ đang từng bước thực hiện chuyển đổi xanh.

Không thể thiếu chuyển đổi số

Theo ông Nguyễn Anh Tuấn, chuyển đổi số đang trở thành yếu tố then chốt giúp DN logistics đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng, với sự nhanh hơn, chính xác hơn và thuận tiện hơn. Trong đó, AI đóng vai trò ngày càng quan trọng, không chỉ tối ưu vận hành mà còn nâng cao chất lượng dịch vụ.

Tại J&T Express, AI được ứng dụng để tối ưu tuyến đường giao nhận, dự báo lưu lượng hàng hóa và phân bổ nhân lực hợp lý, giúp tiết kiệm nhiên liệu, giảm phát thải CO2. "Trước đây, bưu tá khi được phân công đến khu vực mới thường phải tự dò đường, dẫn đến mất thời gian cũng như tiêu tốn nhiên liệu. Nay hệ thống AI tự động gợi ý lộ trình tối ưu, giúp họ tập trung phục vụ khách hàng tốt hơn" - ông Nguyễn Anh Tuấn chia sẻ.

Bên cạnh AI, J&T còn đẩy mạnh các giải pháp số thân thiện với người dùng như quét mã QR, hotline tạo đơn thông minh hay Zalo Mini App, giúp khách hàng dễ dàng tạo đơn và gửi hàng ngay tại nhà. Với các chủ shop trực tuyến, nền tảng EvoShop hỗ trợ quản lý đơn hàng, theo dõi lộ trình và xử lý dữ liệu tập trung, giúp hoạt động kinh doanh hiệu quả và tiết kiệm hơn. Việc này không chỉ mang lại sự thuận tiện cho khách hàng mà còn góp phần giảm nhu cầu di chuyển, hạn chế phát thải ra môi trường.

Ngoài ra, chuyển đổi số cũng giúp DN quản trị và dự báo hiệu quả hơn. Hệ thống dữ liệu thời gian thực cho phép J&T theo dõi hoạt động ở từng khu vực, dự đoán sớm các giai đoạn cao điểm như lễ hội mua sắm 10-10, 11-11 hay Tết Nguyên đán để chủ động tăng cường nhân lực và phương tiện. Nhờ đó, người tiêu dùng vẫn nhận hàng đúng hẹn, ngay cả khi lượng đơn tăng đột biến.

Ở góc nhìn khác, ông Lê Anh Bằng nhận định tốc độ thay đổi của môi trường kinh doanh trong 3-4 năm gần đây diễn ra nhanh và mạnh mẽ chưa từng có. Những gì trước đây DN cần 10-15 năm để đạt được thì nay chỉ mất vài năm. "Công nghệ đang rút ngắn mọi khoảng cách, từ sản xuất đến tiêu dùng" - ông Bằng đánh giá.

Theo doanh nhân này, chuyển đổi số không chỉ giúp DN tối ưu vận hành và nâng cao trải nghiệm khách hàng, mà còn là nền tảng quan trọng cho chuyển đổi xanh. Việc ứng dụng công nghệ và dữ liệu giúp DN quản lý năng lượng hiệu quả hơn, giảm lãng phí tài nguyên và lượng phát thải trong sản xuất - kinh doanh. Người tiêu dùng chính là bên được hưởng lợi nhiều nhất khi họ được tiếp cận sản phẩm nhanh hơn, tiện lợi hơn và thân thiện hơn với môi trường.