Vụ tấn công nhiều người ở Bệnh viện Sản nhi Nghệ An: Vết thương của ngành y!

Dưới góc độ quản lý y tế, tôi cho rằng bệnh viện là nơi giao thoa của rất nhiều cảm xúc – lo lắng, đau đớn, hy vọng và cả tuyệt vọng – của người bệnh lẫn người thân.

Trong không gian ấy, chỉ một sự cố nhỏ, một câu nói thiếu khéo léo hay một phút chờ đợi kéo dài cũng có thể làm bùng lên những xung đột đáng tiếc. Những vụ việc hành hung nhân viên y tế, nếu nhìn sâu hơn, không chỉ xuất phát từ hành vi của cá nhân mà còn phản ánh những áp lực của hệ thống: tình trạng quá tải, sự thiếu tin tưởng và đôi khi là khoảng cách trong giao tiếp giữa người bệnh và thầy thuốc.

Chúng ta cũng phải thẳng thắn nhìn nhận rằng, trong môi trường y tế tư nhân, hiện tượng nhân viên bị hành hung hầu như rất hiếm khi xảy ra. Bởi ở đó, quy trình phục vụ được tổ chức chặt chẽ, không gian tiếp đón thân thiện và tâm lý người bệnh được kiểm soát tốt hơn.

Người bệnh được hướng dẫn, được quan tâm, được lắng nghe; còn cơ sở y tế thì có hệ thống giám sát, bảo vệ và quy định xử lý rõ ràng. Cách tổ chức chuyên nghiệp giúp giảm xung đột ngay từ gốc. Đây là bài học quý mà các cơ sở công lập có thể tham khảo trong việc xây dựng môi trường làm việc "an toàn – thân thiện – tôn trọng lẫn nhau".

Bất kỳ hành vi nào xâm hại đến sức khỏe của người khác đều đáng bị lên án và phải được xử lý nghiêm, dù là ngoài xã hội hay trong bệnh viện – nơi sinh mạng con người đang được bảo vệ. Một vụ hành hung, dù chỉ xảy ra trong vài phút, cũng có thể làm gián đoạn quá trình cấp cứu, ảnh hưởng đến việc điều trị của những bệnh nhân khác và để lại nỗi ám ảnh kéo dài cho đội ngũ y tế.

Từ thực tế đó, điều quan trọng là phải xây dựng cơ chế để "người hành hung không thể ra tay – và không dám ra tay".

"Không thể" – nghĩa là hệ thống bệnh viện phải có những vòng bảo vệ chủ động, đặc biệt tại những khu vực có nguy cơ cao như phòng cấp cứu, phòng chờ, khu thu viện phí. Cần bố trí lực lượng bảo vệ chuyên nghiệp, có khả năng nhận diện sớm tình huống bất thường và can thiệp kịp thời; đồng thời kết hợp hệ thống camera, nút báo động nhanh và quy trình phối hợp chặt chẽ với công an địa phương.

Ở những khu vực tiềm ẩn nguy cơ, nhân viên y tế không nên hiện diện đơn lẻ, một mình, mà cần có sự hỗ trợ, chia sẻ trách nhiệm. Những biện pháp này không chỉ để ngăn chặn bạo lực mà còn là thông điệp mạnh mẽ: bệnh viện là nơi được pháp luật bảo vệ, và không ai có quyền gây tổn hại cho người đang thực hiện nhiệm vụ cứu người.

"Không dám" – tức là phải có chế tài đủ mạnh, được thực thi nghiêm minh và công khai. Thời gian qua, báo chí đưa tin nhiều về các vụ hành hung nhân viên y tế, nhưng số vụ được xử lý đến cùng hoặc công bố kết quả lại rất hiếm. Điều này vô tình làm giảm tính răn đe. Mỗi trường hợp cần được xử lý đúng pháp luật và thông tin rộng rãi, để xã hội hiểu rằng hành vi bạo lực với nhân viên y tế không chỉ là vi phạm đạo đức, mà còn là vi phạm pháp luật.

Bạo hành nhân viên y tế là một vết thương không chỉ của người trong cuộc mà còn của cả ngành y và xã hội. Để chữa lành, chúng ta cần cái tâm của người thầy thuốc, cái tầm của người lãnh đạo, và sự đồng hành của cộng đồng. Một bệnh viện chỉ thực sự "an toàn" khi người bệnh được chăm sóc an tâm, nhân viên y tế được hành nghề an toàn, và tất cả cùng chung tay xây dựng văn hóa tôn trọng – sẻ chia – nhân ái trong chăm sóc sức khỏe con người".