Bám víu vào trợ cấp thất nghiệp

Theo ghi nhận của phóng viên tại các ngày hội việc làm, đa số người lao động (NLĐ) chỉ đến tìm hiểu thủ tục hưởng trợ cấp thất nghiệp (TCTN). Rất ít người tìm việc làm dù nhu cầu tuyển dụng của các doanh nghiệp (DN) khá cao với nhiều ưu đãi.

Từ chối việc ổn định để có 2 đầu lương

Rảo quanh các gian hàng tuyển dụng tại một ngày hội việc làm ở quận 8, TP HCM, dù có nhiều công việc phù hợp nhưng chị Nguyễn Thị Kiều (quê Thanh Hóa) vẫn từ chối khi được DN mời nhận việc.

Chị Kiều đã có hơn 15 năm làm công nhân (CN) cho một DN giày da ở quận Bình Tân, TP HCM. Cuối năm 2023, do công ty khó khăn về đơn hàng nên chị mất việc. Hiện nay, chị hưởng TCTN khoảng 6 triệu đồng/tháng.

Sau khi nghỉ việc tại công ty cũ, chị xin làm CN cho một xưởng may gia công gần nhà. Tuy nhiên, để duy trì hưởng TCTN, chị chỉ làm thời vụ chứ không ký hợp đồng lao động. Giải thích về điều này, chị cho rằng nếu làm chính thức, tiền lương sẽ quay về mức khởi điểm, không thể tiếp tục hưởng TCTN.

"Tôi chọn làm tự do, dù công việc không ổn định, thu nhập cũng thấp nhưng cộng với khoản TCTN vẫn được khoảng 12 triệu đồng/tháng - cao hơn cả mức thu nhập trước đó. Đợi hết thời gian hưởng TCTN, tôi mới tính tiếp" - chị Kiều cho biết.

Tháng 11-2023, anh Nguyễn Trọng Hiệp - CN tại KCX Tân Thuận, quận 7, TP HCM - cũng mất việc do DN gặp khó khăn về đơn hàng. Sau đó, anh được người quen giới thiệu làm phụ hồ với tiền công 300.000 đồng/ngày. Anh cũng làm hồ sơ hưởng TCTN cho khoảng thời gian 7 năm tham gia BHTN, với mức hưởng gần 5 triệu đồng/tháng trong thời gian 7 tháng. Nhờ 2 khoản thu nhập này mà cuộc sống gia đình anh tạm ổn.

"Sau Tết, thấy nhiều DN tuyển dụng lao động, tôi cũng muốn đi làm nhưng lại lo mức lương khởi điểm thấp nên cứ lưỡng lự. Mặt khác, tôi cũng muốn hưởng TCTN rồi mới tìm việc chính thức" - anh Hiệp giải thích.

Tương lai bấp bênh

Gần một năm kể từ khi nghỉ việc, chị Nguyễn Thị Huyên (quê Đồng Tháp) đã làm rất nhiều công việc khác nhau. Trước đó, chị có 15 năm làm CN may cho một DN ở quận Tân Bình, TP HCM. Đến tháng 8-2023, chứng kiến nhiều đồng nghiệp xin nghỉ việc để hưởng TCTN và rút BHXH một lần, chị cũng làm hồ sơ BHTN vì cho rằng đây là quyền lợi mình đáng được hưởng.

Mỗi tháng, chị Huyên nhận được hơn 6 triệu đồng TCTN - thời gian hưởng tối đa 12 tháng. Trong thời gian hưởng TCTN, chị nhận làm công việc thời vụ để có tiền trang trải cuộc sống. Những tháng đầu, khi công việc ổn định, cộng với TCTN, cuộc sống của chị cũng tạm đủ. Tuy nhiên, mấy tháng gần đây, việc làm ngày càng bấp bênh khiến chị rất lo. Là mẹ đơn thân, 2 con đang tuổi ăn học, cả gia đình chỉ trông chờ vào TCTN của chị. Đến tháng 8 là hết thời hạn hưởng TCTN, do vậy chị đang cố tìm việc làm mới nhưng cơ hội không nhiều vì đã lớn tuổi.

Chị Nguyễn Thị Ngọc Hương (quê Long An) cũng rơi vào tình cảnh khó khăn khi nghỉ việc để rút BHXH một lần. Cách đây một năm, công ty của chị gặp khó khăn về đơn hàng và vận động CN tự nguyện xin thôi việc với mức bồi thường thỏa đáng. Chán nản với công việc và đúng lúc mẹ bệnh nên chị quyết định xin nghỉ.

Về quê, chị Hương dùng phần lớn khoản tiền bồi thường của công ty để trị bệnh cho mẹ. Chi phí sinh hoạt trong gia đình phụ thuộc vào số tiền TCTN gần 6 triệu đồng/tháng của chị. Để có thêm thu nhập, chị xin việc khắp nơi nhưng lực bất tòng tâm; đến lúc tìm được việc thì thu nhập quá bèo bọt.

"Tôi sắp hết thời gian hưởng TCTN, nếu vẫn không tìm được việc thì sẽ rút BHXH một lần. Khoản tiền này cũng chỉ đủ trả các khoản nợ của gia đình, tương lai tôi cũng không biết đi đâu về đâu" - chị Hương lo lắng.