Đừng đánh mất cơ hội nghề nghiệp

Sự chênh lệch cung cầu trên thị trường lao động khiến khả năng cạnh tranh việc làm càng gay gắt. Thất nghiệp trong thời gian dài, thất bại liên tiếp khi đi tìm việc, thậm chí có ứng viên còn nhờ bạn "đóng thế" để phỏng vấn với nhà tuyển dụng.

Thiếu trung thực

Chị Trần Thị My, phụ trách tuyển dụng một công ty công nghệ ở TP Hà Nội, vừa trải qua tình huống tuyển người dở khóc, dở cười.

Chị My kể tháng 10 vừa qua, sau quá trình chọn lọc hồ sơ ứng tuyển (CV) khắt khe, chị thở phào khi nghĩ rằng đã tìm được ứng viên tiềm năng cho vị trí nhân viên kiểm thử phần mềm. Đây là vị trí mà chị đã tốn công tìm người trước đó, bởi ngoài trình độ chuyên môn, ứng viên bắt buộc phải sử dụng tiếng Anh tốt. Do ở xa nên vòng phỏng vấn được thực hiện trực tuyến, ứng viên thể hiện rất ấn tượng và được quản lý đánh giá cao.

Bà Trần Thị Ngọc Thảo chia sẻ về cách nâng cao năng lực, tăng tính gắn kết cho quản lý các phòng ban tại TP HCM

Không muốn mất nhân sự phù hợp, công ty chị My nhanh chóng gửi thư mời nhận việc tới ứng viên. Tuy nhiên, vào ngày làm việc chính thức, ứng viên lại là người khác. Thấy công ty phát hiện mình gian dối, ứng viên mới thú nhận do tìm việc mãi chưa thành công nên nhờ bạn tham gia phỏng vấn hộ. "Bất ngờ nhưng không muốn làm lớn chuyện, công ty cho ứng viên nghỉ luôn trong ngày. Việc này khiến chúng tôi bị động, phải gấp rút tuyển người thay thế cho dự án" - chị My cho hay.

Phân tích về câu chuyện này, bà Trần Thị Ngọc Thảo, Giám đốc cấp cao, Công ty CP Asia White Collar (Chi nhánh TP HCM), khẳng định ứng viên nhờ bạn đi phỏng vấn là hành vi gian lận. Chắc chắn ứng viên đã đánh mất cơ hội của mình tại công ty, thậm chí có thể bị rơi vào "danh sách đen", được chia sẻ trong các hội nhóm để nhà tuyển dụng đề phòng. "Kể cả khi mọi chuyện trót lọt, doanh nghiệp (DN) chưa kịp phát hiện thì đây cũng là hành vi vi phạm đạo đức nghiêm trọng" - bà Thảo cảnh báo.

Bà Hoàng Thị Hồng Nhung, quản lý hành chính - nhân sự, chi nhánh Admicro TP HCM, Công ty CP Truyền thông Việt Nam (VCCorp), cho rằng trung thực là một trong những tiêu chí hàng đầu khi tuyển người. Hiện nhiều nhà tuyển dụng áp dụng kiểm tra tham chiếu để xác thực các thông tin liên quan tới ứng viên, trong đó có một số yếu tố như: thời gian làm việc, vị trí từng đảm nhận, thành tích đạt được, những xung đột, mâu thuẫn với đồng nghiệp, khả năng thích nghi với công việc mới… Thậm chí, cả khả năng công ty cũ có sẵn sàng tuyển lại ứng viên không nếu có cơ hội phù hợp.

Tăng cơ hội cạnh tranh

Theo nhiều chuyên gia, nhìn ở góc độ khác, câu chuyện trên còn phản ánh phần nào tình trạng khó khăn của thị trường lao động hiện tại. Thống kê mới nhất của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cho thấy cung đang vượt quá cầu. Tính riêng quý III/2023 có 18.300 lượt DN đăng tuyển 66.887 lao động, nhưng có tới 73.085 người lao động (NLĐ) tìm việc.

Ông Nguyễn Hoàng Thanh Chương, Giám đốc tuyển dụng toàn quốc Adecco Việt Nam, cho biết từ đầu năm đến nay, hầu hết DN từ nhỏ đến lớn, quy mô toàn cầu đến địa phương đều thắt chặt chi phí. Nguyên nhân là do ảnh hưởng doanh thu và nhu cầu thị trường sụt giảm mạnh trong thời kỳ kinh tế suy thoái.

Theo bà Trần Thị Ngọc Thảo, quý IV hằng năm, tình hình tuyển dụng thường chững lại, bởi tâm lý ai cũng ráng chờ tháng lương 13 rồi sang năm tính tiếp. So với thời gian này năm trước, hiện tình hình khó khăn, có nơi chỉ duy trì số lượng nhân viên đủ để hoạt động cầm chừng. Công ty thu hẹp quy mô, cắt giảm nhân sự dẫn đến khả năng tìm việc giai đoạn này rất khó. 

Khi tỉ lệ cạnh tranh cao, để hồ sơ ứng tuyển trở nên nổi bật trong mắt nhà tuyển dụng, bà Thảo cho rằng ứng viên hãy bỏ tư duy rải CV giống nhau cho tất cả vị trí; cần nghiên cứu kỹ yêu cầu công việc, so sánh mức độ phù hợp của bản thân và chỉnh sửa CV tương thích. Điều đó không đồng nghĩa với việc sao chép nguyên văn mô tả công việc, mà quan trọng là cách ứng viên thể hiện kinh nghiệm, năng lực làm việc liên quan tới vị trí quan tâm trong CV.

Bà Hoàng Thị Hồng Nhung khuyên sau khi lọt vào vòng phỏng vấn, ứng viên nên dành thời tìm hiểu thêm về những thông tin về lĩnh vực hoạt động, quy mô, người phỏng vấn, quy trình tuyển dụng của công ty… Chú ý các chi tiết thể hiện tính chuyên nghiệp như đến đúng giờ, trang phục phù hợp; chứng tỏ quyết tâm, mong muốn cũng như sự yêu thích với công việc của mình. 

Trong trường hợp các câu hỏi của nhà tuyển dụng chưa khai thác được hết điểm mạnh phù hợp với vị trí đang ứng tuyển, hãy chủ động chia sẻ. "Đừng quên gửi email cảm ơn tới người phỏng vấn vì đã dành thời gian cho bạn. Email này có thể giúp bạn "cứu vãn" một số câu trả lời chưa tốt trong quá trình phỏng vấn bằng việc bổ sung ý kiến của mình vào đó" - bà Nhung gợi ý.