Khó tuyển lao động thời vụ

Bước vào mùa cao điểm kinh doanh Tết, các doanh nghiệp (DN) đẩy mạnh tuyển dụng, nhất là lao động thời vụ. Tuy nhiên, phản ánh của các DN, tình hình tuyển lao động thời vụ năm nay không mấy thuận lợi.

Xoay xở đủ cách

Là chủ chuỗi 8 quán cà phê, chị Hà Phương (35 tuổi, ngụ Phú Nhuận, TP HCM) thường đau đầu với việc tuyển nhân viên (NV) phục vụ dịp lễ, Tết. Năm nay, chuỗi có nhu cầu tuyển thêm 38 phục vụ, 5 thu ngân để bảo đảm phục vụ xuyên Tết.

Tuy nhiên, hơn 1 tháng qua, dù đã dùng mọi cách, chị chỉ tuyển được 20 nhân sự. "Ứng viên năm nay rất ít nên có ai là tôi nhận liền, đáp ứng mọi yêu cầu của họ như về lương, thưởng. Ai ở lại làm xuyên Tết, mức lương sẽ tăng gấp nhiều lần và được đón giao thừa cùng nhau" - chị Phương nói.

Không tuyển đủ số lượng NV thời vụ cũng ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của một chuỗi siêu thị bán lẻ tại TP HCM. Ông Vũ Hoàng Linh, trưởng bộ phận tuyển dụng chuỗi siêu thị này cho biết để phục vụ mùa mua sắm Tết Ất Tỵ 2025, siêu thị cần tuyển 270 NV thời vụ. Nhưng đến giờ này mới chỉ tuyển được gần 200 người, số còn lại tiếp tục tuyển nhưng khó đủ số lượng. 

"Chúng tôi tuyển chủ yếu là sinh viên (SV) bởi lợi thế của họ là trẻ, khỏe và nhanh nhẹn, có thể hỗ trợ khách hàng mua sắm Tết. Năm nay khó tuyển hơn vì nhu cầu tuyển dụng của thị trường lớn hơn năm ngoái trong khi nhiều bạn trẻ hiện không mặn mà với công việc làm thêm" - ông Linh nhận xét. Để không ảnh hưởng đến hoạt động, chuỗi siêu thị này khuyến khích NV thời vụ tăng ca, làm thêm những công việc như đóng gói, đóng giỏ quà… trong những thời gian không phải hỗ trợ tại cửa hàng.

Theo khảo sát của Trung tâm Dự báo nhu cầu nhân lực và thông tin thị trường lao động TP HCM (Falmi), quý IV/2024, nhu cầu tuyển dụng tập trung vào các ngành nghề như dịch vụ phục vụ cá nhân, bảo vệ, kinh doanh thương mại, kỹ thuật điện - điện lạnh - điện công nghiệp - điện tử, dệt may - giày da, kiến trúc - kỹ thuật công trình xây dựng, dịch vụ du lịch - lưu trú và ăn uống.

Đáng chú ý, hơn 60% nhu cầu tuyển dụng tập trung vào nhóm lao động dưới 25 tuổi, từ 25 - 34 chiếm hơn 34% và từ 35 - 49 chiếm gần 5%. Điều này cho thấy vào những tháng cuối năm, DN ưu tiên tuyển dụng lao động trẻ, dưới 35 tuổi để tăng cường nguồn nhân lực phục vụ sản xuất - kinh doanh trong dịp Tết.

Quá nhiều sự lựa chọn

Bà Nguyễn Thái Hà, Giám đốc Công ty CP John Hunt - một DN cung cấp dịch vụ tuyển dụng, cho biết lực lượng lao động thời vụ nhiều nhất là SV. Tuy nhiên, khác với những năm trước, SV hiện nay có nhiều cơ hội việc làm chủ động hơn như sáng tạo nội dung trên nền tảng số, làm những công việc freelance (làm tự do) với thời gian làm việc linh hoạt và chủ động. Do đó, họ không mặn mà với những công việc mang tính gò bó, theo giờ mà thu nhập lại thấp.

Một yếu tố cũng ảnh hưởng đến nhóm lao động thời vụ đó là các bẫy lừa đảo việc làm trong thời gian qua đã làm xói mòn niềm tin ứng tuyển trên mạng, trong khi hình thức tuyển dụng trực tuyến ngày một phát triển và là xu hướng chủ đạo trong hoạt động tuyển dụng.

Theo bà Hà, giai đoạn thị trường tuyển dụng nóng lên cũng là lúc chiêu trò lừa đảo việc làm gia tăng với các chiêu trò tinh vi. "Chiêu mà các đối tượng lừa đảo hay dùng là giả mạo công ty uy tín tuyển dụng để liên lạc ứng viên qua mạng. Sau đó là các bước lôi kéo người lao động nạp tiền với nhiều lý do như: phí kiểm tra, khảo sát năng lực, phí ứng tuyển, phí đặt cọc…, thậm chí là chiếm đoạt tiền trong tài khoản ngân hàng của nạn nhân" - bà Hà khuyến cáo.

Bà Lương Thị Tới, Phó Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội TP HCM, khuyến nghị người tìm việc thời vụ cần cảnh giác tình trạng lợi dụng nhu cầu việc làm dịp Tết tăng cao để tránh bị lừa đảo. Bên cạnh việc tăng cường tuyên truyền, phổ biến thông tin đến người dân, nhất là SV có nhu cầu tìm việc thời vụ vào dịp cận Tết. "Sở đã có văn bản gửi các quận, huyện và TP Thủ Đức, cơ sở đào tạo, trung tâm giới thiệu việc làm thông tin về các vấn đề cần chú ý, cảnh giác" - bà Tới cho hay.

Sở Lao động - Thương binh và Xã hội TP HCM cũng đề nghị Công an thành phố chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ triển khai công tác phòng ngừa, đấu tranh, ngăn chặn các chiêu thức quảng cáo trên mạng xã hội không đúng sự thật liên quan đến tư vấn, giới thiệu việc làm.