Năm 2024, tỉ lệ thất nghiệp toàn cầu sẽ gia tăng

Báo cáo "Triển vọng Việc làm và Xã hội Thế giới: Xu hướng 2024" vừa công bố của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO), dự báo năm 2024, tỉ lệ thất nghiệp toàn cầu sẽ tăng thêm 2 triệu người, từ 5,1% (năm 2023) lên 5,2%.

Đánh giá thị trường lao động năm 2023, ILO ghi nhận tỉ lệ thất nghiệp thấp hơn năm 2022, tăng trưởng việc làm dương, nhưng tiền lương thực tế vẫn giảm. Nguyên do mức tăng lương không theo kịp lạm phát. 

Hơn nữa, tình trạng người lao động có việc làm nghèo cùng cực (thu nhập dưới 2,15 đô la Mỹ/ngày/người) đã tăng khoảng 1 triệu người trên toàn cầu.

Thực trạng mất cân bằng trên thị trường lao động vẫn tiếp diễn. Tổng toàn bộ tỷ lệ tham gia lực lượng lao động phục hồi, song nhiều lĩnh vực thiết yếu vẫn khó khăn trong việc thu hút nhân lực. 

Dẫn chứng như các ngành: chăm sóc, vận chuyển, bán lẻ, sản xuất, xây dựng và công nghệ thông tin truyền thông. Một phần lý do đến từ điều kiện làm việc yếu kém. Ngoài ra, năng suất giảm sút khiến người sử dụng lao động trong các lĩnh vực này khó có thể đưa ra mức lương cao hơn.

Sau thời gian bứt phá ngắn ngủi sau đại dịch, tổng toàn bộ tăng trưởng năng suất lao động nhanh chóng quay trở lại tốc độ thấp. Tình trạng này diễn ra bất chấp sự phát triển rõ rệt của công nghệ, đặc biệt công nghệ số.

Năm 2023 chứng kiến sự xuất hiện của một làn sóng đổi mới kỹ thuật số khác liên quan đến trí tuệ nhân tạo (AI). Thiếu kỹ năng và rào cản gia nhập đối với những người mới do các công ty độc quyền kỹ thuật số lớn tạo ra, đã và đang là những trở ngại đáng kể cho việc áp dụng công nghệ nhanh hơn. Nhất là ở các lĩnh vực có năng suất thấp và các nước đang phát triển. 

Nhiều nước, đã triển khai các chính sách khuyến khích áp dụng AI. Tuy nhiên, trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị hiện nay, chuyển giao công nghệ dường như đang phải đối mặt với không ít rào cản đang gia tăng. 

Theo ILO, các sáng kiến về kỹ năng trên diện rộng đòi hỏi nguồn lực tài chính trong nước đáng kể, nhưng những nguồn lực này đã bị xói mòn do đại dịch, kể cả ở các nền kinh tế tiên tiến.

"Các nước mong muốn chuyển đổi kỹ thuật số nhanh hơn sẽ cần cách tiếp cận chính sách mới, bao gồm chủ động hơn để phát triển công nghệ, chẳng hạn như thông qua chính sách đổi mới theo sứ mệnh và huy động nguồn lực thông qua các quỹ đầu tư quốc gia" - báo cáo này kết luận.