Không thấy triển vọng tương lai, nhiều lao động về quê lập nghiệp

Dưới áp lực của cuộc sống đô thị ngày càng đắt đỏ và công việc bấp bênh, nhiều lao động quyết định rời thành phố, trở về quê lập nghiệp. Họ từng kỳ vọng vào một tương lai ổn định nơi phố thị nhưng thực tế lại đầy áp lực: chi phí sinh hoạt cao, thu nhập không đủ tích lũy, cơ hội thăng tiến mờ nhạt. 

Trong khi đó, quê nhà dần trở thành điểm đến hấp dẫn với mức sống thấp hơn, sự hỗ trợ từ gia đình và những cơ hội mới trong kinh doanh, khởi nghiệp.

Vợ chồng anh Lê Hoàng Nam và chị Nguyễn Thị Mỹ Hạnh (quê Trà Vinh) có gần 10 năm làm công nhân may tại Bình Dương. Dù thu nhập gộp lại khoảng 15 triệu đồng/tháng, họ vẫn chật vật trang trải tiền thuê trọ, sinh hoạt phí và nuôi con. Những ca làm việc liên tục, tăng ca triền miên khiến thời gian dành cho gia đình trở nên hiếm hoi. Nhiều hôm tan ca muộn, họ chỉ kịp nhìn con ngủ say mà không thể trò chuyện cùng.

Ngay cả một bữa cơm quây quần cũng trở thành điều xa xỉ. "Có lúc chúng tôi tự hỏi, làm lụng vất vả như vậy để làm gì, nếu con cái lớn lên chẳng có nhiều ký ức về cha mẹ?" – anh Nam trăn trở.

Sau nhiều đêm suy nghĩ, họ quyết định hồi hương với số vốn tích lũy hơn 100 triệu đồng. Hai vợ chồng mở một quán ăn bình dân gần khu công nghiệp, phục vụ công nhân lao động. Để tối ưu nguồn thu nhập, họ bán thêm rau củ từ nông sản địa phương. Nhờ giá cả hợp lý và sự cần cù, quán nhanh chóng thu hút khách, giúp gia đình dần ổn định.

Dù thu nhập không cao như khi làm công nhân nhưng đổi lại, họ không còn chịu áp lực công việc quá lớn. Quan trọng nhất, họ được sống gần gia đình, chứng kiến con khôn lớn từng ngày. "Buổi tối, vợ chồng tôi có thể ngồi cùng con, kể chuyện, giúp con học bài. Chúng tôi không giàu có, nhưng ít nhất cảm thấy an yên" – chị Hạnh bày tỏ.

Anh Nguyễn Hưng Nguyên (32 tuổi, quê Hà Tĩnh) từng là công nhân tại TP HCM với mức lương hơn 9 triệu đồng/tháng. Tuy nhiên, sau khi trừ tiền thuê trọ, chi phí sinh hoạt và gửi tiền về quê cho bố mẹ, anh hầu như không còn dư giả. "Làm quần quật cả tháng mà không tiết kiệm được bao nhiêu, muốn mua thứ gì cũng phải đắn đo" – anh Nguyên nói.

Sau nhiều cân nhắc, anh quyết định nghỉ việc, trở về quê khởi nghiệp trên mảnh đất cha mẹ để lại. Ban đầu, anh lo lắng vì không có thu nhập ổn định như khi làm công nhân. Nhưng nhìn lại, anh nhận ra mình vẫn có đất đai, có cơ hội, quan trọng là phải tìm ra hướng đi phù hợp.

Anh đầu tư vào trồng trọt, chăn nuôi, đồng thời học cách ứng dụng công nghệ để nâng cao năng suất. Nhờ thương mại điện tử, anh không còn phụ thuộc vào thị trường địa phương mà có thể tiếp cận khách hàng trên toàn quốc. Giờ đây, anh Nguyên không chỉ có nguồn thu ổn định mà còn cảm thấy cuộc sống ý nghĩa hơn.

Làn sóng lao động hồi hương đang tạo ra những thay đổi đáng kể. Các thành phố đối mặt với tình trạng thiếu hụt nhân lực, buộc doanh nghiệp phải tăng đãi ngộ, đẩy mạnh tuyển dụng hoặc đầu tư tự động hóa. Trong khi đó, quê hương hưởng lợi khi đón nhận lao động có tay nghề, thúc đẩy khởi nghiệp và đa dạng hóa nền kinh tế.

Tuy nhiên, người hồi hương vẫn gặp nhiều thách thức: thiếu vốn, thị trường tiêu thụ hạn chế, môi trường kinh doanh chưa thuận lợi… Một số người đã thành công với nông nghiệp công nghệ cao, kinh doanh trực tuyến hoặc khai thác đặc sản địa phương nhờ chuyển đổi số. Nhưng hạ tầng chưa đồng bộ và nguồn lực tài chính hạn chế vẫn là rào cản lớn.

Để thích nghi, nhiều người chọn kết hợp mô hình kinh doanh linh hoạt như bán hàng online, phát triển du lịch cộng đồng, hoặc vừa sản xuất vừa tận dụng thương mại điện tử để mở rộng thị trường. Những nỗ lực này không chỉ giúp họ ổn định cuộc sống mà còn góp phần phát triển kinh tế quê nhà, tạo tiền đề cho một làn sóng hồi hương bền vững hơn.