Làm mới để hòa nhập thị trường lao động

Nghĩ còn trẻ dễ tìm việc nên anh tranh thủ làm CV (hồ sơ) nhờ nhiều người quen để gửi ngay sau kỳ nghỉ Tết vừa qua. "Có đi tìm việc ở tuổi này mới thấy khó hơn mình tưởng. Đầu tiên là tâm lý già rồi còn đi xin việc khiến tôi mất tự tin. Tiếp đến là lo không cạnh tranh lại những người trẻ giỏi, nhiều năng lượng" - anh K. bày tỏ.

Cũng bắt đầu hành trình tìm việc mới ở tuổi 43, chị C.B.D (ở TP HCM) rất tự tin với bề dày 20 năm kinh nghiệm trong ngành truyền hình. Tuy nhiên, khi bắt đầu tạo CV, ứng tuyển, rồi đi phỏng vấn, chị hoàn toàn "ngã ngửa" vì không như tưởng tượng. "Sau buổi phỏng vấn đầu tiên, cái tôi nghĩ ban đầu đã tan biến. Những câu hỏi về công nghệ mới, cách tiếp cận truyền thông đa nền tảng, sự đa nhiệm trong công việc… làm tôi bối rối. Tôi bắt đầu hiểu rằng kinh nghiệm dày dặn của mình chỉ còn là hoài niệm" - chị D. bộc bạch. 

Tuy vậy, mới đây, chị đã được một doanh nghiệp (DN) nhận với mức lương thử việc 8 triệu đồng/tháng. Dù rất "sốc" nhưng khi trao đổi trực tiếp với giám đốc công ty, chị D. xin phép nhận lương 0 đồng để được làm việc và khi chứng minh được năng lực sẽ đàm phán mức lương mới.

Còn anh N.T.Ph cũng thất nghiệp vào cuối năm 2024 ở tuổi 43, sau hơn 15 năm gắn bó với một ngân hàng thương mại cổ phần tại TP HCM. Dù anh đã chuẩn bị tâm lý nhưng vẫn rất khó để bắt đầu lại từ đầu, bởi lao động trẻ hiện nay giỏi, năng động hơn. Do vậy, anh nghĩ phải làm mới bản thân, học hỏi từ những người trẻ thì mới có thể hòa nhập lại thị trường lao động.

Ông Phạm Văn Cẩn, Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo nhu cầu nhân lực và Thông tin thị trường lao động TP HCM, cho rằng thị trường lao động đang rất sôi động nên mức độ hấp thu trong tuyển dụng khá cao. NLĐ ở độ tuổi trên 40 vừa bước ra từ các tổ chức chính quyền hoặc các ngành kinh tế đa phần đều có trình độ đại học trở lên hoặc ít nhất cũng cao đẳng.

Đặc biệt, những cán bộ công chức, viên chức có kinh nghiệm nhiều năm trong bộ máy nhà nước là những người hiểu biết các quy định, chính sách và pháp luật, tác phong chuẩn mực trong công việc... "Đây chính là đội ngũ nhân sự giúp các DN tận dụng được kinh nghiệm làm việc, tạo thế cân bằng thế hệ trong tổ chức và duy trì mức độ ổn định. Độ tuổi không phải là vấn đề nhưng thiếu kỹ năng, tinh thần, thái độ là rào cản cho NLĐ có tuổi" - ông Cẩn nói.

Bà Nguyễn Thị Thu Phương, Giám đốc Dịch vụ Tư vấn tuyển dụng khu vực Hà Nội của Adecco Việt Nam, đánh giá NLĐ trên 40 tuổi có nhiều lợi thế như kinh nghiệm, kỹ năng mềm và sự ổn định. Song, so với thế hệ lao động trẻ hiện nay, họ cần cải thiện về khả năng thích nghi với công nghệ. 

Bởi vì, công nghệ đang thay đổi nhanh chóng nhưng nhiều lao động trên 40 tuổi chưa thực sự quen với các công cụ số, phần mềm quản lý hoặc xu hướng làm việc. Hiện trong các DN, đa phần nhân viên sử dụng trí tuệ nhận tạo (AI), dữ liệu, phần mềm quản lý (Trello, Notion, Google Workspace, Zoom, ChatGPT...) vào công việc.

Thêm nữa, NLĐ lớn tuổi cũng cần thay đổi tư duy linh hoạt và đổi mới phương thức làm việc như: thích ứng nhanh, chấp nhận rủi ro, thử nghiệm nhiều mô hình làm việc mới. Ngoài ra, người trên 40 tuổi cần trang bị thêm kỹ năng làm việc nhóm và chấp nhận môi trường làm việc đa thế hệ; học cách lắng nghe, sẵn sàng làm việc với những người trẻ hơn thay vì áp đặt kinh nghiệm cũ.