Mới đây, ông N.T.T, chủ một cửa hàng kinh doanh đã đăng một bài viết trên Facebook cá nhân "bóc phốt" một ứng viên dám thẳng thừng chê mức lương thấp và cho rằng ông đang bóc lột sức lao động của nhân viên.
Tác dụng ngược
Khởi đầu là từ đoạn tin nhắn của ông T. với một ứng viên tìm việc bán thời gian tại cơ sở kinh doanh của ông. Cụ thể, sau khi biết mức tiền công ông T. đưa ra là 17.000 đồng/giờ, nếu làm đủ 5 giờ thì sẽ nhận 100.000 đồng (tức là 20.000 đồng/giờ) thì ứng viên cho rằng quá thấp, không khác gì bóc lột sức lao động. Ứng viên đề nghị mức lương gấp đôi khiến câu chuyện tuyển dụng kết thúc trong không vui.
Ông T. chụp lại đoạn tin nhắn trên đăng lên mạng xã hội và cho rằng thái độ khi tìm việc lẫn yêu cầu của người lao động (NLĐ) là không phù hợp. Chủ đề này lập tức gây tranh cãi khi có hơn 7.000 lượt bình luận chỉ trong thời gian ngắn. Ngoài những người đồng tình với ông T. rằng nhân viên tìm việc nhưng thái độ không tốt, thì cũng có rất nhiều ý kiến mổ xẻ ở góc độ pháp luật lao động.
Nhiều người cho rằng ông T. trả lương thấp hơn mức lương tối thiểu (LTT) giờ theo quy định. Trong khi ông này liên tục khẳng định do nơi ông kinh doanh là tỉnh lẻ (thuộc vùng III), mức tiền công ông trả là theo mặt bằng chung ở khu vực chứ không thấp. Ông cũng cho biết nếu nhân viên làm đủ ca thì ông vẫn trả 20.000 đồng/giờ (cao hơn mức quy định về LTT giờ vùng III) để khích lệ (?!).

Người lao động mong tăng mức lương tối thiểu giờ để bảo đảm cuộc sống. Ảnh: MINH KHẢI
Liên quan đến vấn đề này, ông Phạm Văn Hiền, Phó Giám đốc Trung tâm Tư vấn pháp luật LĐLĐ TP HCM, cho biết mức LTT giờ đang được áp dụng tại các vùng I, II, III, IV hiện nay lần lượt là 23.800 đồng/giờ, 21.200 đồng/giờ, 18.600 đồng/giờ và 16.600 đồng/giờ. Nếu cơ sở sản xuất - kinh doanh của người sử dụng lao động thuộc vùng III thì người sử dụng lao động buộc phải trả mức tối thiểu cho NLĐ là 18.600 đồng/giờ chứ không được trả mức thấp hơn.
Theo ông Hiền, mức LTT giờ được áp dụng với NLĐ làm việc không trọn thời gian. Ngoài tiền công, nhóm lao động hưởng LTT theo giờ thường không được hưởng các phúc lợi khác kèm cũng như khó tiếp cận với chính sách bảo hiểm nên khá thiệt thòi. Vì vậy, ông Hiền cho rằng cần xem xét lại mức LTT giờ, nhất là tại các khu vực có mức sống cao. Đồng thời tăng cường công tác kiểm tra giám sát với chủ sử dụng lao động có sử dụng NLĐ làm việc theo giờ bảo đảm quyền lợi của NLĐ.
Cần cách tính phù hợp
Nhằm chia sẻ với NLĐ, tháng 7-2025, Hội đồng Tiền lương Quốc gia đã tiến hành bỏ phiếu, thống nhất đề xuất tăng LTT vùng ở mức 7,2% từ ngày 1-1-2026. Bộ Nội vụ đang dự thảo Nghị định của Chính phủ quy định mức LTT đối với NLĐ làm việc theo hợp đồng lao động từ ngày 1-1-2026. Trong đó, quy định các mức LTT giờ theo 4 vùng: vùng I là 25.500 đồng/giờ, vùng II là 22.700 đồng/giờ, vùng III 20.000 đồng/giờ, vùng IV 17.800 đồng/giờ.
Theo Bộ Nội vụ, mức LTT giờ được xác định dựa trên phương pháp quy đổi tương đương từ mức LTT tháng và thời gian làm việc tiêu chuẩn theo quy định của Bộ Luật Lao động. Nhưng nhiều ý kiến cho rằng về lâu dài, để bảo đảm quyền lợi của NLĐ, cần phải xem lại cách tính LTT giờ sao cho khoa học hơn.
Luật sư Phan Thị Lan, Đoàn Luật sư TP HCM, LTT giờ được áp dụng tại Việt Nam kể từ ngày 1-7-2022 nhằm tăng độ bao phủ để có thêm nhiều NLĐ được bảo vệ bằng LTT. Tuy nhiên, cách quy đổi hiện nay còn đơn giản bởi thực tế, người hưởng lương theo tháng mỗi năm còn có 11 ngày nghỉ lễ, Tết có hưởng lương, chưa tính đến số ngày nghỉ bù hoặc nghỉ phép năm. Nên số giờ làm việc thực tế của họ không tới 26 ngày công/tháng. Trong khi đó, LTT giờ đang được tính bằng cách lấy LTT tháng chia cho 26 ngày công chia cho 8 giờ trong ngày dẫn đến người nhận LTT giờ bị thiệt thòi hơn.
Ngoài ra, người hưởng lương theo tháng còn được tính phụ cấp tay nghề, phụ cấp độc hại, tham gia bảo hiểm cùng nhiều phúc lợi như chuyên cần, khám sức khỏe định kỳ, bữa ăn ca, thưởng năng suất… Do đó, bà Lan cho rằng tiền LTT giờ nên được tính cao hơn LTT tháng từ 10%-15% để bù đắp những thiệt thòi cho họ.
Cũng từ những vấn đề thực tiễn, NLĐ làm việc theo giờ đa phần chỉ được hưởng gói gọn trong tiền lương mà không có các chế độ phúc lợi như người làm việc hưởng lương theo tháng nên khi đề xuất điều chỉnh LTT vùng, Tổng LĐLĐ Việt Nam cũng rất quan tâm đến việc xác định cách tính LTT giờ sao cho bảo đảm được quyền lợi của NLĐ. Theo đó, Tổng LĐLĐ Việt Nam đề nghị cách xác định mức LTT giờ dựa trên quy đổi LTT tháng và có hệ số điều chỉnh nhằm bù vào các khoản thiếu hụt.
Chia sẻ với người lao động
Bà Nguyễn Thị Thúy - nhân viên tuyển dụng tại một doanh nghiệp ở phường Phú Nhuận, TP HCM - cho biết vào những đợt cao điểm, đơn hàng nhiều hoặc tiến độ giao hàng gấp, NLĐ không thể làm kịp, công ty bà buộc phải thuê lao động làm việc ngắn hạn (từ 5-10 ngày/đợt) với mức tiền công 300.000 đồng/ngày (tương đương 37.000 đồng/giờ). Theo bà Thúy, công ty sẵn sàng trả công cho những lao động này cao hơn NLĐ hưởng lương tháng do ngoài tiền công, họ không được đóng bảo hiểm, không có thưởng năng suất hoặc phúc lợi khác. Khoản tăng thêm đó nhằm bù vào những chế độ họ không được hưởng, đồng thời bảo đảm đời sống của họ khi làm việc không trọn tháng.
Bình luận (0)