Ngành dệt may và da giày đang bước vào mùa cao điểm với lượng đơn hàng tăng mạnh. Thế nhưng, đằng sau sự sôi động của thị trường lại là nghịch lý: doanh nghiệp (DN) thừa việc nhưng thiếu người làm. Trước áp lực tiến độ cuối năm, các DN phải tìm mọi cách giữ chân người lao động (NLĐ), tránh nguy cơ đứt gãy sản xuất.
"Đỏ mắt" tìm lao động
Tại Công ty TNHH Giày dép Vĩnh Phong (nhà máy đóng tại xã Xuân Thới Sơn, TP HCM), đơn hàng đã kín đến hết quý I/2026. Do vậy, nhu cầu tuyển lao động của DN này là rất cấp bách.
Bà Phan Thị Minh Thu, Giám đốc Công ty TNHH Giày dép Vĩnh Phong, cho biết việc tuyển dụng hiện khó khăn hơn nhiều so với trước đây, nhất là sau khi DN dời nhà máy từ phường Bình Trị Đông ra ngoại thành. Trước đây, DN có thể tuyển đủ vài chục công nhân (CN) trong thời gian ngắn nhưng nay, dù nhà máy mới khang trang, thoáng rộng hơn nhưng NLĐ đến ứng tuyển giảm rõ rệt.
Công nhân làm việc trong dây chuyền may tại một nhà máy ở TP HCM .Ảnh: HUỲNH NHƯ
Nhiều tháng liên tiếp, Công ty TNHH Giày dép Vĩnh Phong đăng tin tuyển dụng nhưng số lao động nhận việc mới chỉ đủ bù đắp những người xin nghỉ hẳn. Theo bà Thu, nhiều nguyên nhân như chi phí sinh hoạt tăng, quãng đường đi lại xa hơn sau khi nhà máy di dời, áp lực tăng ca và cường độ lao động cao khiến nhiều CN lâu năm xin nghỉ. Bên cạnh đó, nhiều NLĐ trẻ - lực lượng hiện chiếm lĩnh thị trường lao động - không còn mặn mà với công việc trong nhà máy vì đơn điệu và hạn chế cơ hội phát triển.
"Để ứng phó, DN buộc phải duy trì tuyển dụng liên tục. Chúng tôi cũng nỗ lực cải thiện thu nhập và phúc lợi nhằm kéo dài thời gian gắn bó của NLĐ" - bà Thu nêu thực trạng.
Tình trạng tương tự cũng diễn ra tại Công ty TNHH Wooyang Vina II (phường Tân Thới Hiệp, TP HCM). Để đáp ứng đơn hàng cuối năm và mở thêm dây chuyền sản xuất, DN này đang cần tuyển khoảng 150 CN may, ủi, kiểm hàng, phụ may… NLĐ được hưởng mức lương theo thời gian - khoảng 5,7 triệu đồng/tháng, cộng phụ cấp, thưởng theo năng suất, thưởng tháng 13 và tham gia các chế độ BHXH đầy đủ.
Bà Trương Thị Lĩnh, Trưởng Phòng Nhân sự Công ty TNHH Wooyang Vina II, cho biết dù DN đã triển khai nhiều kênh tuyển dụng - như đăng tuyển tại công ty, trên mạng xã hội, tham gia ngày hội việc làm - nhưng lượng hồ sơ ứng tuyển vẫn rất hạn chế. Ngay cả khi tuyển được CN, nhất là nhóm lao động trẻ, nhiều người không gắn bó lâu dài, dẫn đến DN biến động nhân sự liên tục.
Tại Công ty TNHH Ampfield Việt Nam (KCN Tân Bình, TP HCM), đại diện Công đoàn công ty cho biết hơn nửa năm nay, đơn hàng của DN dồi dào trở lại sau mấy năm khó khăn. Khi đơn hàng ổn định, công ty bắt đầu tuyển dụng lao động trở lại để đáp ứng nhu cầu sản xuất nhưng số người đến tìm việc thời gian qua rất ít. Để kịp tiến độ đơn hàng cũng như tăng thu nhập, nhiều CN sau giờ làm việc ở lại tăng ca đến tối hoặc đăng ký nhận hàng về may tại nhà.
Đẩy mạnh kết nối cung - cầu
Đơn hàng dồi dào nên Công ty TNHH Việt Nam Samho (xã Bình Mỹ, TP HCM; chuyên sản xuất giày thể thao xuất khẩu) cũng đang rao tuyển CN.
Ngoài việc trả lương cơ bản 5,3 triệu đồng trở lên kèm theo các khoản phụ cấp mỗi tháng như: chuyên cần (600.000 đồng), đi lại (330.000 đồng), nhà trọ (500.000 đồng), nuôi con nhỏ (100.000 - 200.000 đồng), thâm niên (50.000 - 100.000 đồng), Công ty TNHH Việt Nam Samho còn có chính sách thưởng với người mới được tuyển dụng. Theo đó, CN mới được thưởng 600.000 đồng sau 2 tháng làm việc, 400.000 đồng sau 4 tháng. Với CN có tay nghề quay lại làm việc, DN sẽ xem xét áp dụng mức lương cũ và thưởng 300.000 đồng sau 2 tháng, thưởng 1 triệu đồng sau 7 tháng gắn bó.
Nhằm giảm tỉ lệ NLĐ nghỉ việc, Công ty TNHH Việt Nam Samho còn áp dụng chính sách tặng quà người tái ký hợp đồng lao động; thưởng cho quản lý, tổ trưởng giữ tỉ lệ CN nghỉ việc dưới 2,5%, với mức từ 500.000 đồng đến 1 triệu đồng/tháng. Trước đó, bộ phận nhân sự của công ty còn chủ động đến tận nhiều tỉnh để tìm nguồn lao động. Song, số CN phù hợp ngày càng ít, trong khi nhu cầu của DN lại tăng. Nhiều chuyến đi tuyển dụng kéo dài nhưng số hồ sơ thu về không đáng kể, khiến đội ngũ nhân sự thấy rõ áp lực trong giai đoạn thị trường khan hiếm lao động phổ thông như hiện nay.
Không chỉ tại TP HCM, nhiều nhà máy ở Đồng Nai, Tây Ninh cũng đang đối mặt tình trạng "khát" lao động. Tại Đồng Nai, theo Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh, thị trường lao động dự kiến tiếp tục sôi động trong quý IV/2025, với nhu cầu tuyển dụng lớn từ các DN. Toàn tỉnh dự kiến cần 55.000 lao động trong quý IV, trong đó nhóm lao động phổ thông chưa qua đào tạo khoảng 40.000 người. Dù vậy, nhiều DN vẫn rơi vào tình trạng thừa đơn hàng nhưng thiếu CN.
Để giải quyết thực trạng trên, Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh Đồng Nai cho biết sẽ tiếp tục đẩy mạnh các sàn giao dịch việc làm, phối hợp chặt chẽ với hệ thống cộng tác viên tại 95 xã, phường, Ban Quản lý các KCN - khu kinh tế, các đơn vị đào tạo nghề và tổ chức Đoàn nhằm tuyên truyền, kết nối cung - cầu lao động. Đơn vị này còn phối hợp với các trung tâm dịch vụ việc làm ở nhiều tỉnh, thành nhằm thu hút lao động đến làm việc tại các DN ở Đồng Nai, góp phần giải quyết tình trạng thiếu hụt nhân lực.
Điều chỉnh cách tuyển dụng
Ông Trần Anh Tuấn - chuyên gia dự báo nhân lực, Phó Chủ tịch Hội Giáo dục nghề nghiệp TP HCM - nhận định nhiều yếu tố đang tác động đến quyết định lựa chọn công việc của NLĐ, như: nền kinh tế chuyển đổi cơ cấu ngành nghề, nhiều công việc mới xuất hiện, cú sốc từ dịch bệnh COVID-19 và tình trạng sa thải hàng loạt trước đó…
Ông Tuấn cho rằng DN cần điều chỉnh phương thức tuyển dụng để phù hợp tình hình thực tế. Thay vì chạy đua tuyển gấp số lượng lớn CN để đáp ứng các đơn hàng ngắn hạn - vốn tiềm ẩn rủi ro biến động lao động, DN nên tuyển chọn kỹ lưỡng, xây dựng lộ trình đào tạo bài bản, nâng cao tay nghề cho NLĐ và tạo môi trường làm việc ổn định… từ đó giữ chân nhân sự lâu dài.
và quét mã QR
Bình luận (0)